Αττική: Στο τραπέζι οι επεκτάσεις παραχωρήσεων για να προχωρήσουν τα μεγάλα έργα

Νέα «όπλα» για να ξεμπλοκάρει τα μεγάλα οδικά έργα στην Αττική που λιμνάζουν εδώ και χρόνια φαίνεται να αναζητά το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Σύμφωνα με πληροφορίες, στρέφει πλέον το βλέμμα του στις επεκτάσεις των υφιστάμενων παραχωρήσεων ως πιο ρεαλιστικό μέσο χρηματοδότησης και προώθησης. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτή η στροφή σηματοδοτεί ενδεχομένως μια ενδεχόμενη απομάκρυνση από το μοντέλο των Πρότυπων Προτάσεων, τουλάχιστον για κάποια έργα, μοντέλο που μέχρι πρόσφατα προβαλλόταν ως η «λύση» για την επιτάχυνση παρεμβάσεων, όπως είναι ο άξονας «Ελευσίνα –  Οινόφυτα» και η Σήραγγα Ηλιουπόλεως.

Συνεπώς, την ώρα που η κυκλοφοριακή συμφόρηση στην Αττική εντείνεται και οι διαθέσιμοι πόροι περιορίζονται, το Υπουργείο Υποδομών αναζητά ρεαλιστικές λύσεις. Ο υφυπουργός Νίκος Ταχιάος υπενθυμίζει ότι «οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι», καθώς το νέο Τομεακό ΠΔΕ δεν υπερβαίνει τα 2 δισ. ευρώ. Οι Πρότυπες Προτάσεις εμφανίζονται ως μια εναλλακτική, αλλά αβέβαιη επιλογή, που επιτρέπει στον ιδιωτικό τομέα να συμβάλει στην ωρίμανση έργων. Ωστόσο, όπως τονίζει ο κ. Ταχιάος, η διεθνής εμπειρία είναι περιορισμένη και η επιτυχία του μοντέλου παραμένει αμφίβολη, καθιστώντας την εφαρμογή του υψηλού ρίσκου.

Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η πρόταση του προέδρου του ΤΕΕ, Γιώργου Στασινού, ο οποίος έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη παράτασης των υφιστάμενων συμβάσεων παραχώρησης, ώστε να προχωρήσουν χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις τα απαραίτητα έργα υποδομής.

Η επέκταση υφιστάμενων παραχωρήσεων σημαίνει στην πράξη ότι ένα νέο έργο μπορεί να ενταχθεί στο πλαίσιο μιας ήδη υπάρχουσας σύμβασης παραχώρησης με όρους γεωγραφικής και λειτουργικής εγγύτητας, αντί να προκηρυχθεί ως ξεχωριστό έργο. Για παράδειγμα, ο νέος αυτοκινητόδρομος Ελευσίνα – Οινόφυτα (η λεγόμενη «Παράκαμψη Αττικής»), που έχει προταθεί από την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ- ΑΚΤΩΡ- ΑΒΑΞ μέσω του θεσμού των πρότυπων προτάσεων, θα μπορούσε, με αυτή τη λογική, να ενταχθεί στην υφιστάμενη παραχώρηση της Νέας Οδού. Αντίστοιχα, η Σήραγγα Ηλιουπόλεως, έργο που επίσης έχει προωθηθεί μέσω πρότυπης πρότασης από τις ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – ΑΒΑΞ, θα μπορούσε δυνητικά να ενταχθεί στο πλαίσιο της παραχώρησης της Αττικής Οδού. Και στους δύο αυτοκινητόδρομους, ρόλο παραχωρησιούχου έχει ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Ωστόσο, ακόμη και αυτή η λύση δεν έρχεται χωρίς κινδύνους. Πρόσφατα ο Υφυπουργός κ.  Ν. Ταχιάος εμφανίστηκε επιφυλακτικός απέναντι στην ιδέα παράτασης των υφιστάμενων παραχωρήσεων, επισημαίνοντας ότι μια τέτοια διαδικασία απαιτεί την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Move και DG Comp), κάτι που «δεν είναι καθόλου εύκολο». Υπογράμμισε ακόμη ότι όσο επεκτείνεται η διάρκεια μιας παραχώρησης, τόσο μειώνεται η οικονομική της βιωσιμότητα, ενώ τόνισε πως δεν μπορεί να ενταχθεί έργο χωρίς άμεση σύνδεση με το υπάρχον δίκτυο.

Κόμβος Μεταμόρφωσης: Ολοκλήρωση εντός 2026

Στο μέτωπο των παρεμβάσεων στην Αττική προχωρά ωστόσο η κατασκευή του κόμβου Μεταμόρφωσης στην Αττική Οδό, ένα έργο με προϋπολογισμό περίπου 10 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Δημόσιο. Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει δοθεί η σχετική εντολή και το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2026, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες «από στιγμή σε στιγμή» αναμένεται και η οριστικοποίηση της μελέτης.

Στο πλαίσιο του συνολικού σχεδιασμού για τη βελτίωση της κυκλοφορίας στο οδικό δίκτυο της Αττικής, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών προχωρά σε στοχευμένη παρέμβαση στην Αττική Οδό, με στόχο την αποσυμφόρηση του Ανισόπεδου Κόμβου Μεταμόρφωσης.

Όπως έχει γίνει γνωστό η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, παραχωρησιουχός της Αττικής Οδού, έχει ήδη  αναλάβει άμεσα την εκπόνηση των μελετών που θα καθορίσουν τις απαραίτητες εργασίες για τη δημιουργία ξεχωριστής εξόδου προς Λαμία.

Σήμερα, τα οχήματα που κινούνται στην Αττική Οδό —είτε με κατεύθυνση προς το Αεροδρόμιο είτε προς την Ελευσίνα— όταν επιχειρούν να εισέλθουν στην Εθνική Οδό Αθηνών–Θεσσαλονίκης με κατεύθυνση τη Λαμία, συγκλίνουν όλα στην ίδια λωρίδα, δημιουργώντας καθημερινά σημαντική κυκλοφοριακή συμφόρηση.

Πρότυπες προτάσεις: Σε φάση αξιολόγησης

Παράλληλα, από τον σχεδιασμό δεν εγκαταλείπονται οι Πρότυπες Προτάσεις, μέσω των οποίων το Υπουργείο Υποδομών επιχειρεί να κινητοποιήσει ιδιωτικά κεφάλαια για την επιτάχυνση μεγάλων οδικών έργων. Σύμφωνα με πηγές, σε αυτή τη φάση εξετάζονται ως μέθοδος για τα έργα που έχουν κατατεθεί, με το Υπουργείο να βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τους παραχωρησιούχους για τη διαμόρφωση των χρηματοδοτικών σχημάτων.

Μεταξύ των έργων που έχουν τεθεί στο τραπέζι ξεχωρίζουν αναλυτικότερα δύο σημαντικοί οδικοί άξονες:

Ο νέος αυτοκινητόδρομος Ελευσίνα – Οινόφυτα, η αλλιώς η «Παράκαμψη Αττικής», που έχει προταθεί από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Το έργο που έχει στόχο την αποσυμφόρηση της Λεωφόρου Κηφισού, προσφέροντας μια νέα σύνδεση του δυτικού τμήματος της Αττικής Οδού με τη βόρεια Αττική.

Παρότι ο φάκελος του έργου παραμένει επισήμως «κλειστός» για πάνω από δυόμισι χρόνια, η τροποποίηση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου —που είχε παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο και αναμενόταν στις αρχές του 2025— θεωρείται κρίσιμη προϋπόθεση για την ενεργοποίησή του.

Η Αστική Σήραγγα Ηλιούπολης, ως επέκταση της Δυτικής Περιφερειακής Υμηττού, η οποία με την υλοποίηση της θα αλλάξει ριζικά τα δεδομένα στις μετακινήσεις από και προς τα νότια προάστια.

Το έργο, σε συνδυασμό με την ανισοπεδοποίηση της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, θα συνδέει την Κατεχάκη με τη Βουλιαγμένης, διευκολύνοντας τη διασύνδεση των νοτίων με τα βόρεια προάστια και ενισχύοντας την προσβασιμότητα προς τον αναπτυξιακό πόλο του Ελληνικού.

Στο τραπέζι και οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού

Ανοιχτό παραμένει συνεπώς  το ενδεχόμενο επέκτασης της παραχώρησης της Αττικής Οδού, προκειμένου να προχωρήσουν τα μεγάλα έργα. Σε αυτό το πλαίσιο, πέραν της Σήραγγας Ηλιούπολης, εντάσσονται:

Η επέκταση της Αττικής Οδού μέχρι το λιμάνι της Ραφήνας, μήκους περίπου 13 χιλιομέτρων, που θα διασυνδέσει το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Αττικής με το αεροδρόμιο και το δίκτυο ταχείας κυκλοφορίας.

Η επέκταση προς το Λαύριο, η οποία θα αναβαθμίσει την πρόσβαση σε ένα ακόμη κρίσιμο λιμάνι της Ανατολικής Αττικής.

Τα έργα αυτά έχουν προταθεί από το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Άκτωρ Παραχωρήσεις – ΑΒΑΞ και, σύμφωνα με πληροφορίες, θα μπορούσαν να προχωρήσουν ανεξάρτητα από το πλαίσιο των Πρότυπων Προτάσεων, εφόσον επιλεγεί το μοντέλο της παράτασης της παραχώρησης.

Εγνατία Οδός: Παραχώρηση στο τελικό στάδιο

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού βρίσκεται στο τελικό στάδιο, με την ολοκλήρωση της διαδικασίας και την παράδοση του αυτοκινητόδρομου στο ανάδοχο σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – EGIS να τοποθετείται χρονικά τον Δεκέμβριο του 2025 ή τον Ιανουάριο του 2026.

Τριπλός Κόμβος Σκαραμαγκά

Το πρώτο βήμα για την αποσυμφόρηση της Αττικής ωστόσο έγινε εχθές, με την προκήρυξη του διαγωνισμού για το έργο κατασκευής των τριών ανισόπεδων κόμβων Σκαραμαγκά, Σχιστού και Ναυπηγείων και τη σύνδεση της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω με την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 70 εκατομμύρια ευρώ και η προκήρυξη δημοσιεύθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2025, με τη δημοπράτηση να έχει οριστεί για τις 17 Δεκεμβρίου 2025.

Το έργο περιλαμβάνει 7,4 χιλιόμετρα νέου οδικού άξονα, τρεις ανισόπεδους κόμβους, τρεις γέφυρες και τρεις κάτω διαβάσεις, με ταχύτητα μελέτης 90 χλμ/ώρα. Στα τεχνικά του στοιχεία ξεχωρίζουν η νέα γέφυρα 160 μέτρων στον ημικόμβο Σκαραμαγκά, οι νέες γέφυρες 135 και 130 μέτρων στον κόμβο Σχιστού, καθώς και η κάτω διάβαση 42×28 μ. στα Ναυπηγεία, ενώ προβλέπονται επιπλέον έργα στη Δυτική Περιφερειακή Αιγάλεω και την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου.

Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας δήλωσε ότι «η ολοκλήρωση της Περιφερειακής Αιγάλεω και οι τρεις νέοι ανισόπεδοι κόμβοι σημαίνουν λιγότερη ταλαιπωρία, πιο γρήγορες διαδρομές και μεγαλύτερη ασφάλεια στο δρόμο για χιλιάδες ανθρώπους». Όπως σημείωσε, το έργο «αναβαθμίζει ριζικά τον συγκοινωνιακό χάρτη της Αττικής και συμβάλλει καθοριστικά στην αποσυμφόρηση του Σχιστού και του Σκαραμαγκά».

Διαβάστε επίσης:

Πηγή: www.mononews.gr