Το δόγμα Τραμπ: Μην βασίζεστε στην Αμερική

Όταν η Σανάε Τακαΐτσι συνάντησε τον Ντόναλντ Τραμπ αυτή την εβδομάδα, είχε μερικά καλά νέα. Η νέα πρωθυπουργός της Ιαπωνίας πρότεινε τον Τραμπ για το Νόμπελ Ειρήνης. Με αυτόν τον τρόπο, η Ιαπωνία ακολούθησε τα βήματα των κυβερνήσεων της Καμπότζης, του Πακιστάν και του Ισραήλ.

Η κολακεία προς τον Τραμπ — και η ικανοποίηση των εμμονών του — αποτελεί πλέον συνήθη πρακτική για τους ξένους ηγέτες. Ο Κιρ Στάρμερ, πρωθυπουργός της Βρετανίας, χρησιμοποίησε την πρώτη του συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο με τον Τραμπ για να του ανακοινώσει πρόσκληση για δεύτερη επίσημη επίσκεψη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως τόνισε, αυτή ήταν «πραγματικά ιστορική στιγμή» και «χωρίς προηγούμενο».

Αυτή η δουλοπρεπής συμπεριφορά είναι αναξιοπρεπής. Ωστόσο, έναν χρόνο μετά την επανεκλογή του Τραμπ, οι σύμμαχοι της Αμερικής έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι απαραίτητη. Σε βαθμό πραγματικά άνευ προηγουμένου στη σύγχρονη εποχή, η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ καθοδηγείται από τα προσωπικά καπρίτσια του προέδρου.

Αν ταχθείτε απέναντι στον Τραμπ, οι συνέπειες μπορεί να είναι δυσάρεστες. Οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ινδίας επιδεινώθηκαν αφότου ο Ινδός πρωθυπουργός, Narendra Modi, αρνήθηκε να αποδώσει στον Τραμπ τα εύσημα για την επίτευξη ειρήνης μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν. Οι ΗΠΑ αργότερα έπληξαν την Ινδία με δασμούς 50%. Ο Τραμπ αύξησε επίσης πρόσφατα τους δασμούς στον Καναδά επειδή δυσαρεστήθηκε από ένα τηλεοπτικό σποτ κατά των δασμών που ανέβασε η επαρχία του Οντάριο.

Τα ξεσπάσματα θυμού του Τραμπ και οι ξαφνικές αλλαγές κατεύθυνσης μπορούν να κάνουν την εξωτερική του πολιτική να φαίνεται απίστευτα απρόβλεπτη. Υπάρχουν όμως ορισμένα σαφή θέματα που έχουν αναδυθεί τους τελευταίους εννέα μήνες.

Ο πρόεδρος έχει ορισμένες ακλόνητες εμμονές. Λατρεύει τους δασμούς – πιστεύοντας ότι θα κάνουν την Αμερική πλουσιότερη και ισχυρότερη. Είναι επίσης πεπεισμένος ότι οι ΗΠΑ έχουν «εξαπατηθεί» από τους συμμάχους τους και είναι αποφασισμένος να αναδιαμορφώσει το διεθνές σύστημα ώστε να ευθυγραμμιστεί με την πολιτική του δόγματος, «Πρώτα η Αμερική».

Η προσέγγιση του Τραμπ στις διεθνείς υποθέσεις είναι βαθιά συναλλακτική. Η συζήτηση για τις αμερικανικές αξίες και την ελευθερία – που αγαπούσαν να τις αναφέρουν πρώην πρόεδροι – έχει εγκαταλειφθεί. Αντίθετα, στον Τραμπ αρέσει να μιλάει για την αμερικανική ισχύ και να καρπώνεται «νίκες». Αυτές οι νίκες θα μπορούσαν να είναι η υπόσχεση τεράστιων επενδύσεων στις ΗΠΑ. Ή θα μπορούσαν να είναι μια ακόμη ειρηνευτική συμφωνία για την οποία μπορεί να πάρει τα εύσημα.

Η επιθυμία του προέδρου να είναι ειρηνοποιός φαντάζει να είναι αρκετά γνήσια. Ίσως να αντικατοπτρίζει μια πραγματική αποστροφή προς τον πόλεμο. Ίσως, πάλι, να προέρχεται από την ανάγκη του να αποκτήσει κι εκείνος ένα Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, όπως εκείνο που (ανεξήγητα) απονεμήθηκε στον Μπάρακ Ομπάμα το 2009. Ο ίδιος ο Τραμπ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θέλει να βελτιώσει τις πιθανότητές του να φτάσει στον στόχο του, λέγοντας: «Ακούω ότι δεν τα πάω πολύ καλά. Είμαι στον πάτο της ιεραρχίας των τοτέμ».

Ωστόσο, ακόμα και η τάση του Τραμπ προς την ειρήνη έχει παρουσιάσει διακυμάνσεις.

Αυτή τη στιγμή, ο πρόεδρος και η συνοδεία του επιθυμούν να τονίσουν τον ρόλο του στη διαμεσολάβηση για μια εκεχειρία στη Γάζα και στη σύγκλιση Ισραήλ και Χαμάς για να υπογράψουν ένα σχέδιο 20 σημείων για διαρκή ειρήνη στη Μέση Ανατολή.

Αλλά ο Τραμπ έχει κατά καιρούς δείξει προθυμία να δώσει και στον πόλεμο μια ευκαιρία. Τον Ιούνιο, μετά την επίθεση του Ισραήλ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ενέκρινε τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αεροπορικά πλήγματα εναντίον του Ιράν – ένα βήμα που είχαν εξετάσει αλλά απορρίψει όλοι οι προηγούμενοι πρόεδροι των ΗΠΑ τα τελευταία 20 χρόνια.

Μετά τα πλήγματα, ο Τραμπ έσπευσε να αναλάβει την ευθύνη για την «εξάλειψη» των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Οι σκεπτικιστές εντός της κυβέρνησης σιώπησαν γρήγορα.

Ενώ πανηγυρίζει για ακόμη μία ειρηνευτική συμφωνία – αυτή τη φορά μεταξύ Ταϊλάνδης και Καμπότζης – ο Τραμπ στρέφεται τώρα στη χρήση βίας στην Καραϊβική. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι ΗΠΑ έχουν πραγματοποιήσει σειρά φονικών επιθέσεων εναντίον πλοίων που φέρονται να μετέφεραν ναρκωτικά. Το αεροπλανοφόρο USS Gerald R Ford, έχει σταλεί στην περιοχή – και υπάρχουν συζητήσεις για προσπάθεια ανατροπής του καθεστώτος στη Βενεζουέλα.

Για μεγάλο μέρος του κόσμου, οι δασμολογικές πολιτικές του Τραμπ αποτελούν πλέον το πιο καθοριστικό στοιχείο των σχέσεών τους με τις ΗΠΑ. Οι μαζικοί παγκόσμιοι δασμοί που ανακοίνωσε ο Τραμπ την αποκαλούμενη “ημέρα απελευθέρωσης” – στις 2 Απριλίου – αποδυναμώθηκαν γρήγορα ενόψει μιας αρνητικής αντίδρασης της αγοράς. Αλλά η κυβέρνηση Τραμπ έκτοτε ακολούθησε μια πολιτική επιβολής εξατομικευμένων δασμών σε μεμονωμένες χώρες.

Ακολουθώντας μια διαδικασία που είναι συχνά δύσκολο να κατανοηθεί, η Βρετανία κατέληξε με βασικό συντελεστή δασμών 10%, ενώ η Ιαπωνία και η ΕΕ έλαβαν 15%, οι Φιλιππίνες έλαβαν 19% και η Νότια Αφρική 30%. Η Κίνα απειλήθηκε πρόσφατα με δασμούς 100%, αλλά μετά τη συνάντηση Τραμπ – Σι στη Σεούλ, ο μέσος δασμός στις αμερικανικές εισαγωγές από την Κίνα θα είναι 45%.

Η προφανής επιθυμία του Τραμπ για μια μεγάλη συμφωνία με τον Σι, έχει διαταράξει έναν από τους λίγους τομείς της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, όπου είχε αναδυθεί μια διακομματική συναίνεση. Η πρώτη κυβέρνηση Trump είχε θέσει τον «ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων» στο επίκεντρο της αμερικανικής στρατηγικής – με την Κίνα ως τον κύριο αντίπαλο της αμερικανικής ισχύος. Η κυβέρνηση Μπάιντεν αποκάλεσε την Κίνα «την κύρια απειλή» για τις ΗΠΑ και επιδίωξε να συσπειρώσει τους συμμάχους για την ανάσχεση του Πεκίνου.

Η δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ φαινόταν έτοιμη να συνεχίσει αυτή την προσπάθεια. Ήταν ευρέως αναμενόμενο ότι οι δασμοί του Τραμπ θα επικεντρώνονταν πάνω απ’ όλα στην Κίνα – ευθυγραμμίζοντας τα οικονομικά του ένστικτα με την ευρύτερη στρατηγική προσπάθεια για τον περιορισμό της κινεζικής ισχύος.

Ωστόσο, οι δασμοί που επέβαλε σε βασικούς ασιατικούς συμμάχους – όπως οι Ιαπωνία, Ινδία, Ταϊβάν και Νότια Κορέα – έχουν έρθει σε αντίθεση με τις προσπάθειες απομόνωσης της Κίνας εντός της Ασίας. Χώρες όπως η Ινδία και το Βιετνάμ προσπαθούν τώρα να έρθουν πιο κοντά στο Πεκίνο.

Τι πρέπει λοιπόν να καταλάβει ο κόσμος από όλες αυτές τις αντικρουόμενες πρωτοβουλίες και πολιτικές; Θα μπορέσουν άραγε οι ιστορικοί κάποτε να διακρίνουν ένα συνεκτικό «δόγμα Τραμπ» που να μπορεί να σταθεί δίπλα στο «δόγμα Τρούμαν», το οποίο τέθηκε σε ισχύ στην αρχή του Ψυχρού Πολέμου;

Μάλλον είναι υπερβολικό να περιμένουμε από μια τόσο ενστικτώδη και εγωκεντρική προσωπικότητα όπως ο Τραμπ να διαμορφώσει ποτέ μια πλήρως ανεπτυγμένη και εσωτερικά συνεπή προσέγγιση προς τον έξω κόσμο.

Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί μέσα στην κυβέρνησή του που επιθυμούν να αναλάβουν αυτό το έργο. Στη διαδικασία διαμόρφωσης μιας εξωτερικής πολιτικής «Maga», ελπίζουν επίσης να την κατευθύνουν προς τη δική τους προτιμώμενη κατεύθυνση.

Μία από τις πιο επιδραστικές προσπάθειες να καθοριστούν τα διαφορετικά ρεύματα εξωτερικής πολιτικής μέσα στο πολιτικό κίνημα του Τραμπ διατυπώθηκε από τη Majda Ruge και τον Jeremy Shapiro του European Council on Foreign Relations. Γράφοντας τον Νοέμβριο του 2022 – δύο χρόνια πριν από την επανεκλογή του Τραμπ – εντόπισαν «τρεις ρεπουμπλικανικές φυλές», τις οποίες ονόμασαν restrainers (συγκρατημένους), prioritisers (προτεραιοποιητικούς) και primacists (υπερασπιστές της πρωτοκαθεδρίας).

Αυτές οι κατηγορίες έχουν έκτοτε υιοθετηθεί από πολλούς Ρεπουμπλικάνους και συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται ως χρήσιμη συντομογραφία στην Ουάσινγκτον.

Οι primacists είναι προσηλωμένοι στο να διατηρήσουν οι ΗΠΑ τον παραδοσιακό τους ρόλο ως παγκόσμια υπερδύναμη – υποστηρίζοντας την παγκόσμια τάξη ασφαλείας στην Ευρώπη, την Ασία, τη Μέση Ανατολή και τη Λατινική Αμερική. Στο τρέχον στερέωμα του Τραμπ, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ από τη Νότια Καρολίνα και ο Μάικ Βαλτς, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ και νυν πρεσβευτής του ΟΗΕ, ταυτίζονται όλοι με τους primacists.

Οι restrainers – στενά συνδεδεμένοι με τον αντιπρόεδρο JD Vance – είναι πολύ πιο επιφυλακτικοί σχετικά με την άσκηση παγκόσμιας ισχύος από τις ΗΠΑ. Σημαδεμένοι από την εμπειρία των πολέμων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, είναι καχύποπτοι απέναντι στους συμμάχους της Αμερικής στην Ευρώπη και την Ασία, φοβούμενοι ότι μπορεί να παρασύρουν τις ΗΠΑ σε νέες συγκρούσεις.

Οι prioritisers – που μερικές φορές αποκαλούνται και ομάδα «Asia First» – υποστηρίζουν ότι η Αμερική δεν έχει πλέον τους πόρους να παίξει τον ρόλο του παγκόσμιου αστυνόμου. Πρέπει, λένε, να διαλέξει τις μάχες της. Στο μυαλό του Elbridge Colby, ανώτερου αξιωματούχου του Πενταγώνου, αυτό σήμαινε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έπρεπε να τεθεί σε δεύτερη μοίρα, ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην ανάσχεση της Κίνας στην Ασία.

Ο ίδιος ο Τραμπ δεν ανήκει σε καμία από αυτές τις σχολές. Όπως το έθεσε ο Shapiro: «Ο πρόεδρος δεν ενδιαφέρεται για καμία από αυτές. Καθοδηγείται από τα προσωπικά και ψυχολογικά του ενδιαφέροντα». Ως αποτέλεσμα, και οι τρεις ομάδες έχουν προσπαθήσει να διαμορφώσουν πολιτική, ευθυγραμμιζόμενες με τις ιδιοτροπίες και την επιθυμία του προέδρου για «νίκες».

Κάθε σχολή έχει γνωρίσει κάποιες επιτυχίες και αποτυχίες.

Οι restrainers υποστήριξαν με ενθουσιασμό την ιδέα της εγκατάλειψης της Ουκρανίας και της επαναπροσέγγισης με τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Vance έπαιξε κεντρικό ρόλο στην τηλεοπτική αντιπαράθεση του Φεβρουαρίου στο Οβάλ Γραφείο με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Ζελένσκι.

Κατάφεραν να πείσουν την κυβέρνηση Τραμπ να διακόψει κάθε οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία – αναγκάζοντας τους Ευρωπαίους να καλύψουν το οικονομικό κενό. Υποστήριξαν επίσης τον σκεπτικισμό του Τραμπ απέναντι στο ΝΑΤΟ και την επιτυχημένη του απαίτηση να πληρώνουν οι ευρωπαϊκές χώρες περισσότερα για την ίδια τους την άμυνα.

Ωστόσο, μια άλλη ιδέα που άρεσε στους restrainers – η επαναπροσέγγιση με τη Ρωσία – δεν πραγματοποιήθηκε. Ο Τραμπ απογοητεύτηκε εμφανώς από το αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής του Αυγούστου στην Αλάσκα με τον Πούτιν. Τελευταία, ακούγεται πιο φιλικός προς τον Ζελένσκι και έχει εντείνει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Οι restrainers υπέστησαν και άλλες ήττες. Η απόφαση για βομβαρδισμό του Ιράν προκάλεσε ανοιχτή ρήξη μέσα στο κίνημα Maga – με εξέχουσες μορφές όπως ο Tucker Carlson και η βουλευτής Marjorie Taylor Greene να καταδικάζουν την ενέργεια. Μια διαρροή συνομιλιών αποκάλυψε την απροθυμία του Vance να συναινέσει στην απόφαση για βομβαρδισμό των Χούθι στην Υεμένη. «Νομίζω ότι κάνουμε λάθος», φέρεται να δήλωσε ο Vance. «Απλώς μισώ να διασώζω ξανά την Ευρώπη».

Ο βομβαρδισμός του Ιράν θεωρήθηκε θρίαμβος για τους primacists – που πιστεύουν στη δυναμική χρήση της αμερικανικής ισχύος σε ολόκληρο τον κόσμο. Ωστόσο, η απόφαση του Τραμπ να τερματίσει γρήγορα την εκστρατεία απογοήτευσε κάποιους στο στρατόπεδο αυτό, οι οποίοι ήλπιζαν ότι οι ΗΠΑ θα συνέχιζαν τον πόλεμο και θα πίεζαν περισσότερο για αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν.

Ο Rubio, πιθανώς ο επικεφαλής των primacists, είναι βασικό πρόσωπο που πιέζει για επιθετική πολιτική απέναντι στην κυβέρνηση Μαδούρο στη Βενεζουέλα. Ευθυγραμμίζοντας την πολιτική για τη Βενεζουέλα με τις εγχώριες ανησυχίες του προέδρου για τα ναρκωτικά και τη μετανάστευση, ο Rubio ενδέχεται να σημειώσει μια ακόμη νίκη για τους primacists. Η ομάδα του Rubio έχει επίσης καταφέρει να περιορίσει οποιαδήποτε τάση του προέδρου να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ. Η τρέχουσα πολιτική – να παραμείνουν οι ΗΠΑ στη Συμμαχία, αλλά να εξαναγκάσουν τους Ευρωπαίους να δαπανούν πολύ περισσότερα – μοιάζει με λειτουργικό συμβιβασμό μεταξύ των restrainers και των primacists.

Οι prioritisers έχουν αναμφισβήτητα τα πάει χειρότερα από τις τρεις σχολές. Το επιχείρημα του Colby ότι οι ΗΠΑ πρέπει να υποβαθμίσουν τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη υπέρ της ανάσχεσης της Κίνας δείχνει να σκοντάφτει. Οι περικοπές στη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία συμβαδίζουν με το όραμά του, αλλά η φήμη ότι το Υπουργείο Πολέμου (όπως ονομάζεται τώρα το Πεντάγωνο) εργάζεται πάνω σε μια νέα εθνική αμυντική στρατηγική που θα δώσει προτεραιότητα στο δυτικό ημισφαίριο έναντι της Ασίας ακούγεται σαν μια πιθανή αποκήρυξη της κοσμοθεωρίας των prioritisers. Οποιαδήποτε εμπορική συμφωνία με την Κίνα που θα θυσίαζε τα συμφέροντα της Ταϊβάν θα αποτελούσε επίσης σοβαρό πλήγμα τόσο για τους primacists όσο και για τους prioritisers.

Οι τρεις σχολές εξωτερικής πολιτικής που περιέγραψαν οι Ruge και Shapiro – όσο χρήσιμες κι αν είναι – δεν μπορούν να αποτυπώσουν όλα τα χαοτικά ένστικτα και τις επιρροές που έχουν διαμορφώσει τη δεύτερη θητεία του Τραμπ.

Μια εκστρατεία που σχεδόν κανείς δεν είχε προβλέψει ήταν η πρώιμη διακήρυξη μιας νέας μορφής αμερικανικού ιμπεριαλισμού – που εκδηλώθηκε μέσα από την επιθυμία του προέδρου να προσαρτήσει τη Γροιλανδία και τις επανειλημμένες του προτάσεις ότι ο Καναδάς θα έπρεπε να γίνει η 51η πολιτεία. Αυτά ήταν ριζοσπαστικά ακόμη και για τους primacists, και υπάρχει ακόμη διαφωνία σχετικά με το ποιος έβαλε αυτές τις ιδέες στην ατζέντα του Τραμπ.

Ο ανοιχτός ιμπεριαλισμός έχει υποβαθμιστεί προς το παρόν – αν και μπορεί να υπάρχουν μυστικές προσπάθειες να προωθηθούν οι φιλοδοξίες του προέδρου στη Γροιλανδία. Ωστόσο, το να απειλεί τον Καναδά και τη Δανία, να προσβάλλει την Ινδία και τη Βραζιλία, να επιβάλλει δασμούς σε όλους τους συμμάχους της Αμερικής και να ενθαρρύνει την άκρα δεξιά στην Ευρώπη ενδέχεται να έχει μακροπρόθεσμο κόστος.

Οι υποστηρικτές του Τραμπ υποστηρίζουν ότι τα παράπονα για αυτές τις πολιτικές είναι απλώς εκδηλώσεις φιλελεύθερης υστερίας. Πιστεύουν ότι η προθυμία του προέδρου να χρησιμοποιήσει την αμερικανική ισχύ και επιρροή έχει αποφέρει θετικά αποτελέσματα στη Γάζα, έχει βελτιώσει το ΝΑΤΟ και έχει εξασφαλίσει πολύ καλύτερους όρους εμπορίου για τις ΗΠΑ.

Μια εναλλακτική άποψη, όπως την εκφράζει ο Shapiro, είναι ότι «ο Τραμπ ανταλλάσσει βραχυπρόθεσμες νίκες με μακροπρόθεσμα προβλήματα. Εξαντλεί 80 χρόνια αμερικανικού διπλωματικού κεφαλαίου». Αυτό το κεφάλαιο είχε συσσωρευτεί σε μεγάλο βαθμό μέσω της στήριξης του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος και της εγγύησης της ασφάλειας των συμμάχων της Αμερικής στην Ασία και την Ευρώπη.

Αυτό έκανε χώρες όπως η Ιαπωνία, η Βρετανία, ο Καναδάς και πολλές άλλες να εξαρτώνται έντονα από τις ΗΠΑ – δίνοντας στην Αμερική τεράστια επιρροή. Όμως, χρησιμοποιώντας αυτή την επιρροή με τόσο απροκάλυπτα σκληρό τρόπο, ο Trump στέλνει και ένα μήνυμα για το μέλλον – βασιστείτε στην Αμερική με δική σας ευθύνη.

Το σχεδόν αναπόφευκτο αποτέλεσμα είναι ότι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ θα αρχίσουν να θωρακίζονται απέναντι στην αμερικανική ισχύ. Μερικές φορές αυτή η διαδικασία είναι σαφής. Ο πρωθυπουργός του Καναδά, Mark Carney, έχει καταστήσει σαφές ότι σκοπεύει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διαφοροποιήσει τις εμπορικές σχέσεις της χώρας του. Άλλοτε, η διαδικασία είναι πιο διακριτική. Δείτε για παράδειγμα τη νέα προσπάθεια για την ανάπτυξη ευρωπαϊκών αμυντικών και δορυφορικών δυνατοτήτων που μπορούν να λειτουργούν ανεξάρτητα από τις ΗΠΑ.

Οι χώρες που δεν είναι σύμμαχοι των ΗΠΑ – και που δεν βασίζονται σε αμερικανική εγγύηση ασφάλειας – είναι ακόμη πιο ελεύθερες να αντιδράσουν σθεναρά στον εκφοβισμό που υποτίθεται ότι ασκεί ο Λευκός Οίκος του Τραμπ. Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Luiz Inácio Lula da Silva, αντέδρασε σθεναρά στις προσπάθειες της κυβέρνησης Τραμπ να αποτρέψει τη δίωξη και πιθανή φυλάκιση του πρώην προέδρου Jair Bolsonaro, στενού συμμάχου του Τραμπ. Ο Ινδός πρωθυπουργός Narendra Modi φέρεται να αρνήθηκε να απαντήσει σε τηλεφωνικές κλήσεις του Τραμπ μετά τη διένεξη ΗΠΑ – Ινδίας.

Ως αποτέλεσμα, η Αμερική χάνει επιρροή σε βασικούς παίκτες του παγκόσμιου Νότου. Σε πρόσφατο άρθρο στο Foreign Affairs, οι Richard Fontaine και Gibbs McKinley υποστηρίζουν ότι οι ΗΠΑ αποξενώνονται από τα «swing states» του διεθνούς συστήματος και προειδοποιούν ότι «η Ουάσιγκτον ωθεί τις χώρες των Brics να μετατραπούν σε αντι-αμερικανικό μπλοκ».

Χρησιμοποιώντας την αμερικανική ισχύ με νέους και αμφιλεγόμενους τρόπους, ο Trump επιδεικνύει τη γιγάντια επιρροή που εξακολουθούν να διαθέτουν οι ΗΠΑ. Ωστόσο, ενδέχεται ταυτόχρονα να διασφαλίζει ότι, στα χρόνια που έρχονται, οι διάδοχοί του θα έχουν πολύ μικρότερη παγκόσμια δύναμη να ασκήσουν.

Πηγή: www.news247.gr