Τα 5 συμπεράσματα της βραδιάς που οι Αμερικανοί γύρισαν την πλάτη στον Τραμπ

Οι Δημοκρατικοί κέρδισαν τις κρίσιμες εκλογές στις ΗΠΑ, αποδοκιμάζοντας τις πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ κατά τη δεύτερη θητεία του και αναπτερώνοντας τις ελπίδες του κόμματος ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026.

Ειδικότερα, στη Βιρτζίνια — που παραδοσιακά αποτελεί βαρόμετρο μετά τις προεδρικές εκλογές —  οι Δημοκρατικοί επικράτησαν σε όλες τις πολιτειακές θέσεις, με την Αμπιγκέιλ Σπανμπέργκερ να προηγείται για το αξίωμα του κυβερνήτη με διψήφια διαφορά. Στο Νιου Τζέρσεϊ, η υποψήφια κυβερνήτης των Δημοκρατικών, Μίκι Σέριλ, κατέγραψε μια εύκολη νίκη έναντι των Ρεπουμπλικανών. Στην Καλιφόρνια, οι Δημοκρατικοί κέρδισαν το δημοψήφισμα για την ανακατανομή των εκλογικών περιφερειών, το οποίο παρουσίασαν ως αντίβαρο στις προθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ να εξασφαλίσει περισσότερες έδρες για τους Ρεπουμπλικανούς.

«Απόψε ήμασταν το βαρόμετρο για το πώς αισθάνεται το αμερικανικό κοινό ένα χρόνο μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του Τραμπ» δήλωσε ο γερουσιαστής Τιμ Κέιν (Δημοκρατικός από τη Βιρτζίνια) σε συνέντευξή του. «Ουσιαστικά στείλαμε το μήνυμα ότι μπορούμε να πάμε πολύ καλύτερα από ό,τι πάμε τώρα».

Στη Νέα Υόρκη, εν τω μεταξύ, ο Δημοκράτης σοσιαλιστής Ζοχράν Μαμντάνι εξελέγη δήμαρχος μετά από μια εκλογική αναμέτρηση γεμάτη εκπλήξεις, που τον έφερε στο επίκεντρο των συζητήσεων των Δημοκρατικών σχετικά με τη μελλοντική στρατηγική του κόμματός τους. Κέρδισε την υποψηφιότητα των Δημοκρατικών, νικώντας τον πρώην κυβερνήτη Άντριου Μ. Κουόμο, ο οποίος στη συνέχεια κατέβηκε ως ανεξάρτητος υποψήφιος και έλαβε την τελευταία στιγμή την υποστήριξη του Τραμπ. Ο Μαμντάνι εντυπωσίασε τους Δημοκρατικούς με την ενεργητική και έξυπνη προεκλογική εκστρατεία του και τη δεξιοτεχνία με την οποία αξιοποίησε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Οι Ρεπουμπλικανοί ανέμεναν ένα δύσκολο πολιτικό βράδυ σε εθνικό επίπεδο, καθώς οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι οι ψηφοφόροι είχαν απογοητευτεί από τον Τραμπ, αν και ορισμένοι είχαν ελπίδες για μια ή δύο ανατροπές. Οι Δημοκρατικοί επικέντρωσαν μεγάλο μέρος της προεκλογικής τους εκστρατείας στον πρόεδρο, ξοδεύοντας περίπου 18 εκατομμύρια δολάρια σε διαφημίσεις κατά του Τραμπ στη Βιρτζίνια και το Νιου Τζέρσεϊ, ενώ μόλις 1,3 εκατομμύρια δολάρια σε διαφημίσεις ξόδεψαν οι Ρεπουμπλικανοί.

Τούτων λεχθέντων, η Washington Post καταγράφει πέντε συμπεράσματα από την εκλογική αναμέτρηση.

Συμπέρασμα πρώτο: Οι Δημοκρατικοί κέρδισαν εύκολα στο Νιου Τζέρσεϊ

Οι δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές έδειχναν μια αμφίρροπη αναμέτρηση, ωστόσο τελικά η Μίκι Σέριλ κέρδισε εύκολα καταγράφοντας προβάδισμα 13 μονάδων.

Οι Ρεπουμπλικάνοι είχαν κάποιους λόγους για να είναι αισιόδοξοι πριν την εκλογική αναμέτρηση. Ο υποψήφιός τους, ο 63χρονος επιχειρηματίας Τζακ Τσιαταρέλι, απείχε μόλις 3 μονάδες από τη νίκη στις εκλογές του 2021, όταν και είχε καταγραφεί μια σημαντική μετατόπιση στην πολιτεία προς τα Δεξιά.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, μάλιστα, στήριξε τον Τσιαταρέλι και μίλησε σε συγκέντρωση την παραμονή των εκλογών, λέγοντας: «Η πολιτεία σας έχει καταστραφεί από τους ριζοσπάστες αριστερούς Δημοκρατικούς. Τώρα είναι ώρα για την αλλαγή». Ωστόσο, η αδυναμία του Τσιαταρέλι να κρατήσει αποστάσεις από τον Τραμπ τού δημιούργησε πρόβλημα.

Από την άλλη, η 53χρονη Σέριλ -πρώην πιλότος του Ναυτικού και μέλος του Κογκρέσου- δήλωσε ότι θα αντισταθεί στον Λευκό Οίκο κι επιτέθηκε στον Τσιαταρέλι επειδή είπε σε μια συζήτηση ότι ο Τραμπ «έχει δίκιο για όλα όσα κάνει».

Μια ιδιαίτερα αμήχανη στιγμή για τον Τσιαταρέλι ήταν όταν ο Τραμπ δήλωσε ότι η κυβέρνησή του «τερμάτισε» ένα έργο σιδηροδρομικής σήραγγας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων που συνέδεε τη Νέα Υόρκη και το Νιου Τζέρσεϊ. Οι Δημοκρατικοί το κατέκριναν, κάνοντας λόγο για ζημιά που προκάλεσε ο Τραμπ στην πολιτεία.

Συμπέρασμα δεύτερο: Οι Δημοκρατικοί κέρδισαν στη Βιρτζίνια παρά το σκάνδαλο με τα μηνύματα

Οι Δημοκρατικοί περίμεναν μια καλή εκλογική βραδιά στη Βιρτζίνια, ωστόσο δεν ήταν βέβαιο ότι αυτό θα αφορούσε και τον υποψήφιο για τη θέση του γενικού εισαγγελέα, Τζέι Τζόουνς, ο οποίος βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Ο Τζόουνς κέρδισε τελικά, καθώς πολλοί ψηφοφόροι που ήταν δυσαρεστημένοι με τον Τραμπ άφησαν στην άκρη τις ανησυχίες τους.

Ο Τζόουνς είχε πληγεί από αποκαλύψεις για μηνύματα που είχε αποστείλει το 2022, στα οποία αναφερόταν υποθετικά στη… δολοφονία ενός Ρεπουμπλικανού ηγέτη της πολιτειακής Βουλής, τον Τοντ Γκίλμπερτ. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το… σενάριο, είχε δύο σφαίρες να ρίξει στον Αδόλφο Χίτλερ, τον δικτάτορα της Καμπότζης Πολ Ποτ ή τον Τοντ Γκίλμπερτ. «Γκίλμπερτ, Χίτλερ και Πολ Ποτ. Ο Γκίλμπερτ τρώει και τις δύο σφαίρες στο κεφάλι» φέρεται να είχε γράψει.

Οι Δημοκρατικοί καταδίκασαν τα μηνύματα, αλλά ως επί το πλείστον τάχθηκαν στο πλευρό του Τζόουνς, που πήρε τη νίκη ως κύριος εκφραστής του αντι-Τραμπ ρεύματος. Οι περισσότεροι ψηφοφόροι της Βιρτζίνια αποδοκίμασαν τον Τραμπ και το 85% αυτών των ψηφοφόρων υποστήριξαν τον Τζόουνς. Το 43% των ψηφοφόρων χαρακτήρισαν τα μηνύματα του Τζόουνς ως απαράδεκτα, αλλά κάποιοι δήλωσαν ότι παρόλα αυτά τον ψήφισαν.

Η Σπάντεργκερ -46χρονη μετριοπαθής που κέρδισε μια έδρα στη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ το 2018- θα είναι η πρώτη γυναίκα κυβερνήτης της Βιρτζίνια. «Στείλαμε ένα μήνυμα… Επιλέξαμε την κοινοπολιτεία μας αντί για το χάος» είπε η Σπάντεργκερ στην ομιλία της νίκης.

Συμπέρασμα τρίτο: Η Καλιφόρνια αντιδρά στον Τραμπ

Η «Πρόταση 50» της Καλιφόρνιας αποτελούσε την πιο ξεκάθαρη ευκαιρία των ψηφοφόρων να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους προς τον Τραμπ · και πέρασε με άνεση.

Οι Δημοκρατικοί έθεσαν την εν λόγω πρόταση σε δημοψήφισμα ως αντίβαρο στην προσπάθεια του Τραμπ να αναδιαμορφώσει τους εκλογικούς χάρτες υπέρ των Ρεπουμπλικανών πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026.

Η «Πρόταση 50» ζητούσε την προσωρινή αναστολή της λειτουργίας της Ανεξάρτητης Επιτροπής Ανακατανομής Εκλογικών Περιφερειών, δίνοντας τη δυνατότητα στη Βουλή της Καλιφόρνιας να χαράξει νέο εκλογικό χάρτη για τις ομοσπονδιακές έδρες, ευνοώντας με τον τρόπο αυτό τους Δημοκρατικούς.

Οι Δημοκρατικοί, με επικεφαλής τον κυβερνήτη της Καλιφόρνιας Γκάβιν Νιούσομ, έκαναν την ψηφοφορία να περιστρέφεται αποκλειστικά γύρω από τον Τραμπ. Η προσθήκη πέντε εδρών των Δημοκρατικών θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά στην προσπάθειά τους να ανακτήσουν τον έλεγχο της Βουλής το επόμενο φθινόπωρο — αν και οι Ρεπουμπλικανοί εξακολουθούν να έχουν περισσότερες ευκαιρίες σε εθνικό επίπεδο να αναδιαμορφώσουν τους χάρτες υπέρ τους.

Οι Ρεπουμπλικανοί αγωνίστηκαν να αντεπιτεθούν σε μια πολιτεία τόσο αντίθετη στον Τραμπ, και κατέληξαν να συγκεντρώσουν πολύ λιγότερα χρήματα. Ο Σον Στιλ, μέλος της Εθνικής Επιτροπής των Ρεπουμπλικάνων που συμμετείχε στην προσπάθεια κατά της Πρότασης 50, είπε ότι η διαφορά στα έξοδα ήταν «συντριπτική». «Είναι σαν τον σεισμό του Σαν Αντρέας» είπε. «Το ρήγμα τελικά ανοίγει και βλέπεις αυτό το τεράστιο χάσμα ακριβώς κάτω από τα πόδια σου, και γίνεται όλο και μεγαλύτερο».

Συμπέρασμα τέταρτο: Οι νεότεροι ηλικιακά ψηφοφόροι προτίμησαν τον Μαμντάνι

Ο 34χρονος Μαμντάνι αναμενόταν να κερδίσει τη μάχη για τη δημαρχία της Νέας Υόρκης. Ωστόσο, αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι τα ποιοτικά στοιχεία των ψηφοφόρων.

Ο Μαμντάνι κέρδισε τα δύο τρίτα των ψήφων από ψηφοφόρους κάτω των 45 ετών, ενώ ο Κουόμο υπερισχύει κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες στους ψηφοφόρους ηλικίας 45 και άνω. Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν επίσης ένα χάσμα εκπαίδευσης: Οι πτυχιούχοι υποστήριξαν τον Μαμντάνι με ποσοστό 55%, ενώ εκείνοι με λιγότερα ακαδημαϊκά εφόδια προτίμησαν -οριακά- τον αντίπαλό του.

Η υποψηφιότητα του Μαμντάνι έχει προκαλέσει διαιρέσεις μέσα στο Δημοκρατικό Κόμμα. Ο Χακίμ Τζέφρις, ο ηγέτης των Δημοκρατικών στη Βουλή από το Μπρούκλιν, περίμενε μέχρι τις τελευταίες εβδομάδες για να υποστηρίξει τον Μαμντάνι, ενώ ο ηγέτης των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσαρλς Ε. Σούμερ — ένας ακόμη Νεοϋορκέζος — δεν τον υποστήριξε ποτέ. Η Λόρα Γκίλεν, μια Δημοκρατική από μια αμφιλεγόμενη εκλογική περιφέρεια της Πολιτείας, τον χαρακτήρισε «ακατάλληλο» αφού αρνήθηκε να δηλώσει ότι η Χαμάς, η εξτρεμιστική οργάνωση με έδρα τη Γάζα, πρέπει να αφοπλιστεί. Άλλοι Δημοκρατικοί έχουν ενωθεί πίσω από τον Μαμντάνι, βλέποντάς τον ως μια νέα εντυπωσιακή προσωπικότητα σε ένα κόμμα που δυσκολεύεται να κερδίσει τους ψηφοφόρους του.

Στην αντίπερα όχθη, ο Ντόναλντ Τραμπ τον έχει χαρακτηρίσει «ένα από τα καλύτερα πράγματα που συνέβησαν ποτέ στο μεγάλο Ρεπουμπλικανικό μας Κόμμα» και τον έχει απειλήσει με «προβλήματα με την Ουάσιγκτον, με τα οποία δεν έχει βρεθεί αντιμέτωπος κανένας δήμαρχος στην ιστορία της σπουδαίας πόλης μας».

Η νίκη του Μαμντάνι προαναγγέλλει μια πιθανή αντιπαράθεση με τον Τραμπ. Την παραμονή των εκλογών, ο πρόεδρος ενθάρρυνε τους Νεοϋορκέζους να ψηφίσουν τον Κουόμο και δήλωσε ότι, αν ο Μαμντάνι κερδίσει, «είναι απίθανο να συνεισφέρω Ομοσπονδιακά Χρήματα, εκτός από το ελάχιστο που απαιτείται, για την αγαπημένη μου πρώτη πατρίδα».

Λίγο μετά την εκλογική του νίκη, ο Μαμντάνι ανέβηκε στη σκηνή του θεάτρου Brooklyn Paramount, και μεταξύ άλλων επιτέθηκε στον Τραμπ. «Η Νέα Υόρκη θα παραμείνει πόλη μεταναστών, πόλη που χτίστηκε από μετανάστες, δυναμώθηκε από μετανάστες και στην οποία από σήμερα θα ηγείται ένας μετανάστης» υπογράμμισε ο Μαμντάνι. «Οπότε, πρόεδρε Τραμπ, άκου: για να φτάσεις σε έναν από εμάς, θα πρέπει να περάσεις από όλους μας» είπε, επιτιθέμενος στην αντιμεταναστευτική πολιτική του.

Σε άλλο σημείο, δε, απευθύνθηκε άμεσα στον πρόεδρο.  «Ντόναλντ Τραμπ, αφού ξέρω ότι μας παρακολουθείς, έχω κάποιες λέξεις για σένα. Δυνάμωσε τον ήχο».

Στη συνέχεια, περιέγραψε τον Τραμπ ως το σύμβολο όσων ταλανίζουν τη Νέα Υόρκη –τους «κακούς ιδιοκτήτες ακινήτων» και «τον πολιτισμό της διαφθοράς»– και υποστήριξε ότι η πόλη που τον ανέδειξε οφείλει να δείξει στον κόσμο πώς μπορεί να τον αντιμετωπίσει.

Συμπέρασμα πέμπτο: Σημαντικά προβλήματα για τον Τραμπ και τους Ρεπουμπλικανούς

Οι Δημοκρατικοί επιχείρησαν να μετατρέψουν τις εκλογές σε δημοψήφισμα κατά του Ντόναλντ Τραμπ, προσδοκώντας αυτή η στρατηγική να αποδειχθεί εξίσου αποτελεσματική και στις ενδιάμεσες εκλογές.

Σύμφωνα με τα exit polls, οι περισσότεροι ψηφοφόροι στη Βιρτζίνια και το Νιου Τζέρσεϊ δεν εγκρίνουν τον Τραμπ, και τουλάχιστον 9 στους 10 από αυτούς υποστήριξαν Δημοκρατικούς υποψηφίους για κυβερνήτες. Στην εκλογική μάχη για κυβερνήτη της Βιρτζίνια, περίπου διπλάσιο ποσοστό ψηφοφόρων δήλωσαν ότι η επιλογή τους είχε σκοπό να αντιταχθεί στον Τραμπ, συγκριτικά με το ποσοστό αυτών που δήλωσαν ότι η επιλογή τους είχε σκοπό να υποστηρίξει τον Τραμπ.

Ένα ενθαρρυντικό σημάδι για τους Δημοκρατικούς: Φαίνεται ότι τα πήγαν πολύ καλύτερα με τους μειονοτικούς ψηφοφόρους σε σχέση με τις εκλογές για την προεδρία πέρυσι, όταν ο Τραμπ κέρδισε σχεδόν το ήμισυ των Λατίνων ψηφοφόρων και σχεδόν διπλασίασε τα ποσοστά του μεταξύ των Αφροαμερικανών ψηφοφόρων στο 15%.

Η Σέριλ κέρδισε πάνω από το 90% των Αφροαμερικανών ψηφοφόρων και προηγήθηκε με πάνω από 30 μονάδες στους Λατίνους ψηφοφόρους. Ο Σπάνμπεργκερ παρουσίασε παρόμοια αποτελέσματα.

Πηγή: www.news247.gr