Καρκίνος ουροδόχου κύστης: Ποια κοινή παιδική λοίμωξη «κρύβεται» πίσω από τη νόσο
Ένας ιός που προσβάλλει συνήθως τα παιδιά μπορεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου της ουροδόχου κύστης σε μεταγενέστερη ηλικία, σύμφωνα με νέα έρευνα του Πανεπιστημίου Γιορκ. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Science Advances, υποδηλώνουν ότι ο ιός BK -ο οποίος είναι συνήθως αβλαβής σε υγιή άτομα- μπορεί να βλάψει το DNA με τρόπους που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου.
Η μελέτη, με επικεφαλής τον δρ. Simon Baker, ρίχνει φως στο πώς η ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού στον ιό μπορεί να προκαλέσει τις μεταλλάξεις που, τελικά, οδηγούν στη δημιουργία όγκων. Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι μολύνονται σε νεαρή ηλικία χωρίς συμπτώματα, ο ιός μπορεί να παραμείνει αδρανής στους νεφρούς για δεκαετίες.
Πώς ο ιός BK βλάπτει το DNA
Χρησιμοποιώντας ανθρώπινο ιστό που αναπτύχθηκε σε εργαστήριο και καλύπτει τον ουροποιητικό σωλήνα (ουροθήλιο), οι ερευνητές εξέθεσαν τα κύτταρα στον ιό BK υπό ελεγχόμενες συνθήκες. Παρατήρησαν ένα χαρακτηριστικό μοτίβο βλάβης του DNA — που δεν προκλήθηκε άμεσα από τον ιό, αλλά από την αμυντική αντίδραση των κυττάρων σε αυτόν.
Όταν, δηλαδή, το ανοσοποιητικό σύστημα προσπαθεί να καταπολεμήσει τη λοίμωξη, απελευθερώνει ένζυμα που στοχεύουν στην καταστροφή του γενετικού υλικού του ιού. Ωστόσο, αυτά τα ένζυμα μπορούν να προσβάλλουν ακούσια και το DNA του ίδιου του κυττάρου. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η παράπλευρη βλάβη μπορεί να οδηγήσει σε μεταλλάξεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη καρκίνου.
Ο δρ. Baker εξήγησε ότι αυτό διαφέρει από τον τρόπο με τον οποίο ορισμένοι άλλοι ιοί προκαλούν καρκίνο. «Σε καρκίνους όπως αυτός του τραχήλου της μήτρας, ο ιός εισάγει το DNA του στα ανθρώπινα γονίδια. Στον καρκίνο της ουροδόχου κύστης, παρατηρούμε κάτι διαφορετικό: Η βλάβη προέρχεται από τους αμυντικούς μηχανισμούς του ιστού και όχι από τον ίδιο τον ιό», είπε.
Η ομάδα έκανε άλλη μια σημαντική ανακάλυψη: Μεταλλάξεις DNA βρέθηκαν όχι μόνο σε μολυσμένα κύτταρα, αλλά και σε γειτονικά «παθητικά» κύτταρα, που δεν μολύνθηκαν ποτέ άμεσα. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί οι γιατροί συχνά δεν βρίσκουν ίχνη του ιού BK σε όγκους της ουροδόχου κύστης όταν διαγιγνώσκονται δεκαετίες αργότερα — ο καρκίνος προκαλείται από βλάβες που παραμένουν καιρό μετά την αδρανοποίηση του ιού.
Αυξημένος κίνδυνος για όσους έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση
Τα ευρήματα βοηθούν επίσης να εξηγηθεί ο αυξημένος κίνδυνος σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού: Επειδή οι λήπτες μεταμοσχεύσεων λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα για την πρόληψη της απόρριψης οργάνων, ο ιός BK μπορεί να επανενεργοποιηθεί, προσβάλλοντας τους νεφρούς, την ουροδόχο κύστη και το ουροποιητικό σύστημα. «Οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού έχουν 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο της ουροδόχου κύστης και υποψιαζόμασταν ότι ο ιός BK είχε κάποια σχέση με αυτό. Τώρα ξέρουμε», είπε ο δρ Baker.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σήμερα, οι προσπάθειες πρόληψης του καρκίνου της ουροδόχου κύστης επικεντρώνονται στην αποθάρρυνση του καπνίσματος, το οποίο παραμένει σημαντικός παράγοντας κινδύνου. Ωστόσο, αυτά τα νέα ευρήματα προτείνουν μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση: Τη στόχευση της ιογενούς αιτίας. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο ιός προκαλεί μακροχρόνια βλάβη στο DNA ανοίγει το δρόμο για πιθανές στρατηγικές πρόληψης, συμπεριλαμβανομένων των αντιιικών θεραπειών ή των μεθόδων έγκαιρης διάγνωσης. Η ομάδα του δρ. Baker εργάζεται ήδη σε νέους τρόπους καταστολής της δραστηριότητας του ιού BK, με στόχο τη μείωση τόσο της νεφρικής βλάβης, όσο και του κινδύνου καρκίνου.
«Αυτή η ανακάλυψη σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε την προέλευση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης», δήλωσε ο δρ. Baker. «Μας δίνει την ελπίδα ότι η πρόληψη -και όχι μόνο η θεραπεία- μπορεί μια μέρα να γίνει πραγματικότητα».
Διαβάστε επίσης
Νέα θεραπευτική επιλογή για τον επιθετικό καρκίνο της ουροδόχου κύστης
50χρονος έπινε χυμό κράνμπερι γιατί νόμιζε ότι είχε ουρολοίμωξη – Τελικά ήταν καρκίνος
Πηγή: www.ygeiamou.gr
