Καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου: «Ηλέκτρισε» τις σχέσεις των δύο χωρών -Παλινωδίες Χριστοδουλίδη

Νέο βραχυκύκλωμα δημιουργήθηκε στις σχέσεις Ελλάδας Κύπρου με αφορμή το Καλώδιο Διασύνδεσης των δύο χωρών, και την ένσταση του ΑΔΜΗΕ στην απόφαση της ΡΑΕΚ να εγκρίνει μέρος των δαπανών του έργου, 82 και όχι 250 εκ. ευρώ.

Η κίνηση αυτή παρερμηνεύτηκε από τους Κυπρίους που, όπως ερμήνευσε την κίνηση το philenews,  νόμιζαν ότι απαιτεί o ADMHE αυτά τα ποσά, αναιρώντας τη Διακρατική συμφωνία που προβλέπει την πληρωμή 25 εκ. το χρόνο για πέντε χρόνια. 

Η ερμηνεία αυτή παρέσυρε  τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Χριστοδουλίδη σε εμπρηστική δήλωσε ο οποίος κατηγόρησε τον επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ, Μανούσο Μανουσάκη, ότι εκβιάζει την Κύπρο.

Ακολούθησε ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ που εξηγούσε ότι δεν αλλάζει κάτι στη Διακρατική συμφωνία και σύσκεψη στο Μαξίμου και προφανώς οι απαραίτητες επεξηγήσεις στον …ευέξαμπτο Πρόεδρο της Κύπρου που τελικά του άλλαξαν γνώμη…

Και αργά το βράδυ της Κυριακής….με άλλο δημοσίευμα στο philenews, “η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας φέρεται,  να δέχθηκε με ικανοποίηση τη σαφή διευκρίνιση από πλευράς ΑΔΜΗΕ  ότι αναγνωρίζει το Πλαίσιο Συμφωνίας Κύπρου-Ελλάδος και τις πρόνοιές του για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ”.

Έτσι το  …βραχύκλωμα δεν προκάλεσε… ανάφλεξη, αλλά αποτέλεσε απόδειξη της καχυποψίας και της επιπολαιότητας με την οποία η κυπριακή πλευρά αντιμετωπίζει ένα σοβαρό  θέμα που αφορά όχι μόνο τις δύο χώρες αλλά την ευρύτερη περιοχή και τις γεωπολιτικές ισορροπίες στο οποίο την ίδια στιγμή  θυμίζει ότι είναι προσηλωμένη σε αυτό.

Καθώς το ναυάγιο πλησιάζει, στο προσκήνιο έρχονται οι κινήσεις που θα εξασφαλίσουν ότι θα μοιραστεί δίκαια το κόστος των δαπανών του έργου μέχρι σήμερα. Ο ΑΔΜΗΕ έκανε ένσταση στην απόφαση της ΡΑΕΚ που αναγνώρισε μόνο 82 εκ. ευρώ από τα 250 εκ. που έχει δαπανήσει μέχρι σήμερα, και η κυπριακή πλευρά δια στόματος του Προέδρου Χριστοδουλίδη μίλησε για εκβιασμό.

Η εξέλιξη αυτή είναι σε πλήρη αντίθεση με το κλίμα που επικράτησε στη συνάντηση Μητσοτάκης Χριστοδουλίδη στη Νέα Υόρκη στην οποία οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι για το έργο υπάρχει σύμπνοια και προχωράει κανονικά.

Ειδικότερα, οι τόνοι ανέβηκαν με τη χθεσινή δήλωσε του Προέδρου της Κύπρου κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, Αφορμή για την αντίδραση του προέδρου της Κύπρου υπήρξε δημοσίευμα της κυπριακής εφημερίδας «Φιλελεύθερος» που έκανε λόγο ότι ο ΑΔΜΗΕ υπέβαλε με επιστολή προς τη ΡΑΕΚ ένσταση κατά της ρυθμιστικής απόφασης για αναγνώριση δαπανών 82 εκ. ευρώ μέχρι σήμερα για το έργο και το αίτημα να αναγνωρίσει το σύνολο των 250 εκ. που έχουν δαπανηθεί μέχρι σήμερα”.

«Η κυπριακή Κυβέρνηση δεν εκβιάζεται από κανέναν επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ», υπογράμμισε την Κυριακή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης. Αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρίσεις εκβιάζεται η κυπριακή Κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει“, είπε  υπογραμμίζοντας πως η Κυβέρνηση “είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού”. Και συμπλήρωσε: “Να σημειώσω ότι για το συγκεκριμένο έργο υπάρχει πλήρης κατανόηση και συμφωνία πλαίσιο ανάμεσα στην ελληνική και την κυπριακή Κυβέρνηση. Να αναφέρω ότι πρόσφατα στη Νέα Υόρκη συμφωνήσαμε με τον Έλληνα Πρωθυπουργό για το πώς προχωρούμε πολύ συγκεκριμένα και μάλιστα εκδόθηκε και σχετική ανακοίνωση».

Χθες το απόγευμα ακολούθησε σύσκεψη στο Μαξίμου υπό τον Πρωθυπουργό και με συμμετοχή του επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ κ Μάνου Μανουσάκη και του υπουργού Ενέργειας Σταυρου Παπασταύρου και σήμερα αναμένονται ανακοινώσεις.

Τι φοβούνται οι Κύπριοι

Καθώς η στάση της Κυπριακής Δημοκρατίας, δείχνει στην πράξη ότι αμφισβητεί τη βιωσιμότητα του έργου και δε θέλει να συμμετάσχει σε αυτό, ο ΑΔΜΗΕ προασπιζόμενος τα συμφέροντά του και της Ελλάδας, ζήτησε αναθεώρηση της απόφασης της ΡΑΕΚ της 31ης Ιουλίου 2025. Κι αυτό γιατί η ΡΑΕΚ με αυτή την απόφαση δεν αναγνώρισε τα έξοδα που έχει κάνει ο Διαχειριστής έως σήμερα, παρά τα στοιχεία που έχει λάβει και παρά το γεγονός ότι η Ελληνική ρυθμιστική αρχή τα αναγνωρίζει.

Συγκεκριμένα η ΡΑΕΚ αναγνώρισε μόνο ποσό ύψους 82 εκατ. ευρώ, έναντι περίπου 251 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες. Δεν ήταν στόχος τους ΑΔΜΗΕ, όπως διευκρίνιζε σε χθεσινή ανακοίνωσή του,  να καταβάλουν οι Κύπριοι αυτό το ποσό αλλά να αναγνωρίσουν τα 250 εκ. ευρώ ως τις δαπάνες που έχει κάνει ο ΑΔΜΗΕ μέχρι σήμερα.

Ο πραγματικός φόβος των Κυπρίων δεν είναι ότι πρέπει να καταβάλουν 250 εκ. και όχι 25 εκ. το χρόνο όπως προβλέπει η Διακρατική Συμφωνία (που προβλέπει ότι η Κύπρος θα καταβάλει 25 εκ. ετησίως για 5 χρόνια). Αλλά φοβούνται το νομικό προβάδισμα που αποκτά ο ΑΔΜΗΕ δηλαδή η Ελλάδα στην περίπτωση ναυαγίου του έργου.

Όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα αν η ένσταση του ΑΔΜΗΕ απορριφθεί, τότε θα μπορεί να καταθέσει προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο της Κύπρου, ζητώντας από αυτό την ακύρωση της ρυθμιστικής απόφασης του Ιουλίου, “με ορατό πλέον τον κίνδυνο το πολυδιαφημσιμένο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης να εξελιχθεί σε μία τεραστίων διαστάσεων νομική σύγκρουση των δύο κρατών, αφού το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών του ΑΔΜΗΕ διατηρεί η Ελληνική Δημοκρατία”.

Αυτό το ενδεχόμενο ίσως επιτρέψει στον ΑΔΜΗΕ να εμφανίσει τη ΡΑΕΚ και την Κυπριακή Δημοκρατία σαν τους αποκλειστικούς υπεύθυνους ενός ναυαγίου του έργου, επικαλούμενος τα «ρυθμιστικά κενά» ή τις «κακές ρυθμιστικές πρακτικές της ΡΑΕΚ» ή και των δύο ρυθμιστών.

Γιατί, αν ο ΑΔΜΗΕ έχει προσφύγει νομικά εναντίον της ΡΑΕΚ, αποδεικνύεται η ευθύνη της Κύπρου στον τερματισμό του έργου και έτσι έχει νομικό πλεονέκτημα στη νομική διαμάχη που φαίνεται πως θα ακολουθήσει για το μοίρασμα της ζημιάς, ύψους 250 εκ. ευρώ.

Ένα ναυάγιο που και η κυπριακή πλευρά βλέπει να έρχεται και επιδιώκει να αποφύγει το κόστος του, φορτώνοντας στην Ελλάδα όλη την ευθύνη και όλο το κόστος γι αυτό. Μεγάλη σημασία τόσο για τον ΑΔΜΗΕ όσο και για την Κύπρο έχει ο λόγος που το έργο θα ναυαγήσει. Κι αυτό γιατί η συμφωνία των δύο χωρών προβλέπει ότι το μέχρι σήμερα κόστος του έργου, (που ανέρχεται σε 250 εκ. ευρώ αλλά η Κύπρος αναγνωρίει 82) μοιράζεται 50-50 μεταξύ των δύο χωρών αν ο λόγος που το έργο σταματάει είναι εκτός ελέγχου του ΑΔΜΗΕ.

Ποιος οδηγεί το έργο στα βράχια

Για τους τίτλους τέλους στο έργο, έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση, καθώς η Κύπρος δεν εγκρίνει την καταβολή των 25 εκ. που είναι απαραίτητη για να είναι το έργο βιώσιμο για τον επενδυτή.

Χωρίς ρυθμιζόμενο έσοδο, ο ΑΔΜΗΕ, κατά πληροφορίες, δεν  κάνει επόμενη καταβολή πληρωμή στην  NEXANS και είναι πλέον κοντά οι αποφάσεις της γαλλικής εταιρείας για να τεθεί σε αναστολή η κατασκευή του καλωδίου, με ευθύνη της Κύπρου.

Η κυπριακή πλευρά, επιχειρεί να αποδώσει στον ΑΔΜΗΕ και την Ελλάδα την ευθύνη του ναυαγίου για να μην πληρώσει το δικό της μερίδιο στη ζημιά. Ταυτόχρονα, με βάση τις δαπάνες που έχει αναγνωρίσει ακόμη και αν κληθεί να καταβάλει το 50% της ζημιάς, θα καταβάλει το 50% στα 82 εκ.ευρώ. Επιδίωξη του ΑΔΜΗΕ είναι να αναγνωρίσει το σύνολο της δαπάνης, κάτι που ωστόσο είναι αμφίβολο αν θα το κάνει ποτέ η κυπριακή πλευρά.

 Σημειώνεται ότι στις αρχές Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης είχε πει: «Ο ΑΔΜΗΕ, ως Φορέας Υλοποίησης, έχει αναλάβει κάποιες δεσμεύσεις και αναμένουμε να υλοποιήσει αυτές τις δεσμεύσεις έτσι ώστε και εμείς (ως Κύπρος) να ανταποκριθούμε στις δικές μας υποχρεώσεις».

Οι δηλώσεις αυτές αναδεικνύουν το μπαλάκι ευθυνών που η κάθε πλευρά επιχειρεί να ρίξει στην άλλη για το ναυάγιο που έρχεται.

Σημειώνεται ότι το CBCA (συμφωνία των δύο πλευρών) αναφέρει ότι αν το έργο σταματήσει για λόγους εκτός ελέγχου του ΑΔΜΗΕ, το κόστος επιβαρύνει κατά 50% την κάθε μια από τις δύο χώρες. Και πηγές από τον ΑΜΔΗΕ αναφέρουν: «Όταν μια χώρα αποσύρει ξαφνικά το ενδιαφέρον της ενώ έχει υπογράψει τη στήριξή της στο έργο στο PCI, είναι εκτός ελέγχου του ΑΔΜΗΕ».

Πως αναιρείται ο ισχυρισμός της Κύπρου ότι το έργο δεν είναι βιώσιμο

Αιτία για την άρνηση της Κύπρου να χρηατοδοτήσει το έργο με 25 εκ. ευρώ ήταν οι ισχυρισμοί του υπουργού Οικονομικών της Κύπρου ότι το έργο δεν είναι βιώσιμο. Όμως η βιωσιμότητα του έργου έχει κριθεί και από τις δύο κυβερνήσεις την ελληνική και την κυπριακή  που υπογράφουν κάθε χρόνο την υποψηφιότητα στα PCI το έκαναν και φέτος και δεν την έχουν αμφισβητήσει. Εξάλλου, αν η Κύπρος έχει άρει τη στήριξή της στο έργο θα έπρεπε να το κοινοποιήσει στην Κομισιόν για να επιστραφεί η επιδότηση.

Η ΡΑΕΚ  όμως που υπέγραψε την απόφαση εσόδου στις 31/7/2025 δεσμεύτηκε ότι μέχρι τις 31/8/2025 θα έχει βγάλει και την απόφαση για τις ταρίφες με την προϋπόθεση ότι την εγκρίνει ο υπουργός Οικονομικών. Από τη στιγμή που ο υπουργός Οικονομικών δεν εγκρίνει τη δεύτερη απόφαση η ΡΑΕΚ δεν μπορεί να εγκρίνει την απόφαση για τις ταρίφες και η ρυθμιστική εκκρεμότητα παραμένει και επομένως το έργο δεν είναι βιώσιμο για τον επενδυτή.

Για τους Κυπρίου, το έργο δεν προχωράει εξαιτίας του ΑΔΜΗΕ , επειδή δεν ολοκλήρωσε τις έρευνες βυθού.

Πηγές του ΑΔΜΗΕ εξηγούν, ότι “το έργο δεν έχει εκτροχιαστεί από την καθυστέρηση στις έρευνες βυθού, καθώς έχει ολοκληρωθεί το 60% των απαιτούμενων ερευνών, και το υπόλοιπο μέρος υπάρχει χρόνος να ολοκληρωθεί”. Στο πλαίσιο αυτό, επικρατεί  η αίσθηση ότι ο λόγος που η Κύπρος κάνει πίσω τελικά δε σχετίζεται με την καθυστέρηση των ερευνών βυθού, αλλά με άλλους τοπικούς λόγους ανταγωνοστικών συμφερότνων,  που κάνουν την Κύπρο να μη θέλει να στηρίξει το έργο.

Διαβάστε επίσης:

Armani: Προσέγγισε αγοραστές για την πώληση μεριδίου — 5 έως 12 δις η εκτίμηση του οίκου

ΑΔΜΗΕ: Διαψεύδουμε κατηγορηματικά ότι διεκδικήσαμε άμεσα 251 εκατ. ευρώ από την Κύπρο για το καλώδιο

Εμπλοκή στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου – Σύγκρουση ΑΔΜΗΕ και ΡΑΕΚ

Πηγή: www.mononews.gr