Γονείς: Πόσο να μας ανησυχήσει το παιδί που «βαριέται»; Ο ειδικός απαντά

Σε έναν κόσμο που κινείται με ταχύτητα, γεμάτο οθόνες, δραστηριότητες, σχολικές υποχρεώσεις και εξωσχολικά προγράμματα, η πλήξη στα παιδιά συχνά προκαλεί άγχος στους γονείς. Ένα «βαριέμαι» μπορεί να ακουστεί σαν συναγερμός, σαν σημάδι ότι κάτι δεν γίνεται σωστά. Όμως, σύμφωνα με τον Δρ. Sam Goldstein, καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γιούτα σε άρθρο του στο Psychology Today, η πλήξη δεν είναι εχθρός. Είναι ευκαιρία.

Η «μυστική» πλευρά της πλήξης

Όταν ένα παιδί δηλώνει ότι βαριέται, η πρώτη αντίδραση πολλών γονιών είναι να τρέξουν να προσφέρουν λύσεις: μια δραστηριότητα, ένα παιχνίδι, ένα βίντεο. Όμως, όπως εξηγεί ο Δρ. Goldstein, αυτή η στιγμιαία παύση δεν είναι κρίση. Είναι ένα εσωτερικό σήμα: «Χαλάρωσε. Κοίτα γύρω σου. Άφησε το μυαλό σου να περιηγηθεί».

Η πλήξη, αντί να είναι αδράνεια, μπορεί να είναι ο καταλύτης για δημιουργικότητα. Όταν τα παιδιά δεν έχουν εξωτερικά ερεθίσματα, βρίσκουν τρόπους να ψυχαγωγούνται μόνα τους: ένα απλό χαρτόκουτο γίνεται αγωνιστικό αυτοκίνητο, τα μαξιλάρια μετατρέπονται σε κάστρο, η αυλή γίνεται φεγγάρι. Όπως λέει ο ίδιος, «Η πλήξη δεν είναι το τέλος της δράσης αλλά το σημείο που ξεκινά η φαντασία».

Πώς η πλήξη χτίζει δεξιότητες ζωής 

Η πρόκληση για τον γονέα είναι να μην παρέμβει αμέσως. Το να αφήνει το παιδί να μείνει για λίγο στην αμηχανία της πλήξης τού μαθαίνει υπομονή, ευρηματικότητα και την ικανότητα να διαχειρίζεται τη στιγμή χωρίς εξωτερική βοήθεια. Αυτές είναι δεξιότητες που δεν διδάσκονται μόνο μέσα από οργανωμένες δραστηριότητες αλλά χτίζονται στην καθημερινότητα.

Σύμφωνα με τον Δρ. Goldstein, η πλήξη λειτουργεί σαν ένα «κουμπί επαναφοράς» για το νευρικό σύστημα των παιδιών. Όπως και οι ενήλικες, έτσι και τα παιδιά μπορούν να υπερδιεγείρονται από τον συνεχή θόρυβο, την κίνηση και τις απαιτήσεις. Ο αδόμητος, ήσυχος χρόνος τα βοηθά να επανέλθουν, να ηρεμήσουν και να ακούσουν τον εαυτό τους.

Επιπλέον, στη σύγχρονη κουλτούρα της «τέλειας γονεϊκότητας», υπάρχει η πεποίθηση ότι πρέπει να απασχολούνται τα παιδιά διαρκώς, ότι κάθε λεπτό της ημέρας τους πρέπει να είναι γεμάτο με σκοπό, μάθηση ή διασκέδαση. Όμως, τα παιδιά δεν χρειάζονται συνεχή καθοδήγηση. Χρειάζονται χώρο. Αυτός ο χώρος τα ενθαρρύνει να σκεφτούν, να πειραματιστούν, να ονειρευτούν.

Και, όπως επισημαίνεται, μερικές φορές η πλήξη δεν οδηγεί σε μια κατασκευή ή παιχνίδι, απλώς σε ξεκούραση. Να ξαπλώσουν στο πάτωμα, να παρατηρήσουν τα σύννεφα, να μουρμουρίσουν κάτι μόνα τους. Αυτές δεν αποτελούν χαμένες στιγμές αλλά αναγκαίες παύσεις για την ψυχική και συναισθηματική τους ισορροπία.

Τι κερδίζουν τα παιδιά και τι οι γονείς 

Το μεγάλο όφελος της πλήξης δεν αφορά μόνο τα παιδιά. Όταν σταματά η ατέρμονη προσπάθεια να «γεμίσει» κάθε τους λεπτό, μπορούν και οι γονείς να πάρουν μια ανάσα. Να μην νιώθουν αποτυχία επειδή δεν έχουν έτοιμη στα σκαριά ακόμα μια δραστηριότητα. Να εμπιστευτούν το παιδί τους ότι μπορεί να βρει τη λύση μόνο του.

Αυτό το μήνυμα, το «Σε εμπιστεύομαι, μπορείς να τα καταφέρεις» είναι πολύ πιο ουσιαστικό από οποιοδήποτε παιχνίδι ή απασχόληση. Είναι μήνυμα ενίσχυσης της αυτονομίας και της αυτοεκτίμησης. Έτσι, ο Δρ. Goldstein προτείνει την επόμενη φορά που το παιδί σας πει «βαριέμαι», μην βιαστείτε να αντιδράσετε. Δοκιμάστε να απαντήσετε: «Αναρωτιέμαι τι θα σκεφτείς», και αφήστε λίγο χρόνο να περάσει. Δώστε χώρο στη σιωπή.

Γιατί, τελικά, αυτό το «τίποτα» που μοιάζει τρομακτικό, μπορεί να είναι το σημείο από όπου ξεκινούν τα πιο όμορφα πράγματα: η φαντασία, η εσωτερική δύναμη και η εξερεύνηση του εαυτού.

Διαβάστε επίσης

Βλέπετε το ένα βίντεο μετά το άλλο; Πώς αυτή η τακτική ενισχύει παρά διώχνει την πλήξη

Το μυστικό που ενισχύει τη συγκέντρωση και τη μάθηση διαρκεί μόνο 5′

Πλήξη: Πόσο απειλεί την υγεία και το βάρος ενός τετράχρονου παιδιού

Πηγή: www.ygeiamou.gr