Φως, έρωτας, μνήμη: Η “Αλεξάνδρεια” όπως δεν την έχουμε ξαναδεί
Η Αλεξάνδρεια αναδύεται μέσα από το φως, τη σκόνη και την ανάσα της θάλασσας. Μια πόλη που κρατά το βλέμμα στραμμένο προς το άπειρο, εκεί όπου η Ιστορία συναντά τον μύθο και ο έρωτας γίνεται σέπια εικόνα πάνω στους τοίχους των σπιτιών. Αρώματα από κύμινο και γιασεμί μπλέκονται με τον ήχο των κυμάτων, ενώ στο βάθος ένα παλιό ραδιόφωνο ψιθυρίζει φράσεις που δεν χάθηκαν ποτέ.
Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα γεννιέται η παράσταση “Αλεξάνδρεια” του Φωκά Ευαγγελινού και της Ζέτης Φίτσιου – μια θεατρική εμπειρία που ξετυλίγει τον έρωτα και την ανθρώπινη μοίρα μέσα από τη λάμψη και τη μελαγχολία μιας πόλης–σύμβολο. Το Θέατρο Παλλάς γίνεται σκηνή και μνήμη μαζί, ένας τόπος όπου η τέχνη αγγίζει το φως της Ανατολής.
Μια ανάσα πριν από την πρεμιέρα της μεγάλης αυτής παραγωγής, συναντήσαμε τους συντελεστές της παράστασης στο φουαγιέ του Παλλάς, για να πάρουμε μια πρόγευση από τη μαγεία της δικής τους Αλεξάνδρειας.
Φωκάς Ευαγγελινός: «Η Αλεξάνδρεια γεννήθηκε από ένα όνειρο που κράτησα πέντε χρόνια μέσα μου»
«Η ιδέα γεννήθηκε πριν από πέντε χρόνια· την κουβαλούσα, τη φανταζόμουν, της έδινα μορφή», είπε ο Φωκάς Ευαγγελινός, η ψυχή πίσω από την παράσταση. Η Αλεξάνδρεια βασίζεται σε πρωτότυπο κείμενο της Ζέτης Φίτσιου, με καστ 25 ηθοποιών, μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα και στίχους του Άρη Δαβαράκη. «Οι μουσικές της Ευανθίας μοσχοβολούν Μεσόγειο», είπε. «Νομίζεις πως βρίσκεσαι στον Βόσπορο ή στην Κορνίς της Αλεξάνδρειας και σε φυσά το αεράκι της».
Για τον Άρη Δαβαράκη, που κατάγεται από την Αλεξάνδρεια, ο Φωκάς τόνισε πως «η παρουσία του έδωσε κάτι πολύτιμο πέρα από τη γραφή του – μια αίσθηση αυθεντικής μνήμης». Και συμπλήρωσε: «Χωρίς τον Καβάφη, δεν υπάρχει Αλεξάνδρεια. Από τα διαβάσματά μου, από όλη αυτή την πολυπολιτισμικότητα που χαρακτήριζε την πόλη από την ίδρυσή της ως τα μέσα του 20ού αιώνα, γεννήθηκε στο μυαλό μου μια μυθική εικόνα. Δεν έχω ταξιδέψει ακόμη εκεί – δεν ήθελα να χαλάσω αυτό που έχτισα με τη φαντασία μου. Θα πάω μετά την πρεμιέρα».
Μίλησε με συγκίνηση για την εποχή που αναπαριστά το έργο: «Στην παράσταση βλέπουμε την πόλη της δεκαετίας του ’30, μια εποχή γεμάτη πολιτικές αναταράξεις στη Μέση Ανατολή, αλλά και μια κοινωνία που παλεύει να διατηρήσει την ψυχή της. Όλη αυτή η ιστορική διαδρομή γίνεται το φόντο μιας ερωτικής ιστορίας, που ξεκινά από τη μνήμη μιας σπουδαίας ηθοποιού».
Η Άννα Μάσχα υποδύεται τη γυναίκα που επιστρέφει στις αναμνήσεις της, ενώ η νεότερη εκδοχή της ερμηνεύεται από την Εριέττα Μανούρη. Η παράσταση περιλαμβάνει το τραγούδι «Ο Αλεξανδρινός», που ερμηνεύει όλος ο θίασος, αποτυπώνοντας τα διαφορετικά πρόσωπα της πόλης — από τις αριστοκρατικές λέσχες ως τις λαϊκές γειτονιές, με όλα τα αρώματα της Ανατολής.
«Αυτό που φτιάξαμε όλοι μαζί, με ιδρώτα και αγάπη, εύχομαι να αγγίξει τις ψυχές των θεατών», είπε ο Φωκάς Ευαγγελινός κλείνοντας. «Η μνήμη είναι κάτι πολύτιμο. Η λήθη, το πιο επικίνδυνο πράγμα. Αν θυμόμαστε, μπορούμε ακόμη να κάνουμε θαύματα».
Η Ζέτη Φίτσιου, υπεύθυνη για το πρωτότυπο κείμενο, μίλησε για την Αλεξάνδρεια ως «ένα χωνευτήρι ψυχών, γλωσσών και αντιθέσεων», μια πόλη που «ο Καβάφης ύμνησε μέσα από τα ποιήματά του και που εξακολουθεί να μας εμπνέει». Ευχαρίστησε τον Φωκά Ευαγγελινό «που της έδειξε τον δρόμο προς τη (θεατρική) Αλεξάνδρεια» μέσα από μια συνεργασία που κράτησε ενάμιση χρόνο γεμάτο συζητήσεις, διορθώσεις και δημιουργική ανταλλαγή.
Η συνθέτρια Ευανθία Ρεμπούτσικα ανακάλεσε το τραγούδι “Αλεξάνδρεια” σε στίχους Άρη Δαβαράκη που πρωτοτραγούδησε ο Γιάννης Κότσιρας το 1995-96. «Ξέρω την πόλη καλά· έχω ταξιδέψει εκεί από το 1982. Από τότε με συνόδευαν οι ήχοι και οι μυρωδιές αυτών των τόπων — Κωνσταντινούπολη, Αλεξάνδρεια, Κάιρο, όλη αυτή η Μεσόγειος που κουβαλά μνήμες και συναισθήματα».
Ο Άρης Δαβαράκης, καθισμένος δίπλα της, αναφέρθηκε στα παιδικά του χρόνια στην πόλη όπου γεννήθηκε: «Την άφησα πίσω όταν ήμουν έντεκα, αλλά δεν έχει φύγει ποτέ από μέσα μου. Κάπου βαθιά, στο υποσυνείδητο και στο ασυνείδητο, υπάρχει πάντα». Αναφερόμενος στη σκηνική παραγωγή είπε: «Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό – τα σκηνικά του Μανώλη Παντελιδάκη, τα κοστούμια, όλη η αίσθηση του Παλλάς. Είναι θέατρο όπως το θυμόμουν: μεγάλο, γενναιόδωρο, με ψυχή».
Άννα Μάσχα: «Το έργο είναι μια ελεγεία για την απώλεια και τη μνήμη»
Η ηθοποιός περιέγραψε την παράσταση ως ένα ταξίδι που μεταφέρει αισθήσεις. «Σε κάνει να μυρίζεις τα μπαχάρια ενός παζαριού, να βλέπεις τον γαλανό ουρανό, να νιώθεις το θαλασσινό αεράκι της Μεσογείου να σε αγγίζει. Αυτή η αύρα της Αλεξάνδρειας δεν μας είναι ξένη· είναι η ίδια θάλασσα που βρέχει και τις δικές μας ακτές».
Μίλησε για τη δική της προσφυγική ρίζα: «Η οικογένεια της μητέρας μου κατάγεται από τη Σμύρνη. Διαβάζοντας το κείμενο, άρχισα να θυμάμαι την προγιαγιά μου, τα φαγητά της, το πατρικό σπίτι της μητέρας μου. Για μένα, η Αλεξάνδρεια έγινε μια μεταφορά· ένας τρόπος να μιλήσω για τη δική μου βιογραφία».
Και πρόσθεσε: «Ξέρω τι σημαίνει να θυμάσαι μια χαμένη πατρίδα, ένα χαμένο μεγαλείο. Αυτό το αχ της νοσταλγίας για κάτι που δεν θα ξαναζήσεις, για πρόσωπα που δεν θα ξαναδείς, για σπίτια που δεν θα ξαναμπείς. Για μένα η Αλεξάνδρεια είναι μια ελεγεία· ένα λυπημένο τραγούδι για τον αποχαιρετισμό».
Η νεαρή ηθοποιός Εριέττα Μανούρη, που υποδύεται τη νεαρή Άννα, θυμήθηκε τη στιγμή που της τηλεφώνησε ο Φωκάς Ευαγγελινός, που υπήρξε δάσκαλός της και χαρακτήρισε “ευλογία” τη συνεργασία τους. «Ο Φωκάς δημιουργεί πάντα ένα περιβάλλον αγάπης και εμπιστοσύνης. Κι αυτό δεν το συναντάς συχνά στο θέατρο». Για το έργο είπε: «Η παράσταση με έκανε να θυμηθώ πώς είναι να ονειρεύεσαι, να σχεδιάζεις το μέλλον, να αγαπάς, να ερωτεύεσαι, να ανατριχιάζεις».
“Η πόλις θα σε ακολουθεί”
Ο Φωκάς αναφέρθηκε ακόμη στον εξαίρετο σκηνογράφο Μανώλη Παντελιδάκη «που δημιούργησε αφαιρετικά αλλά πρωτότυπα σκηνικά, διαφορετικά απ’ ό,τι έχουμε συνηθίσει στο ελληνικό θέατρο», στην ενδυματολόγο Ιωάννα Τσάμη «που έντυσε 25 άτομα αποτυπώνοντας με λεπτότητα την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του ’30», και στον Παντελή Μάκκα, υπεύθυνο για τα video projetions: «Η τεχνολογία στα χέρια του μετατρέπεται σε ποίηση». Σχετικά με τον σχεδιασμό φωτισμών του Γιώργου Τέλλου, είπε πως «αναπαριστά μαγικά τον ουρανό και την επικίνδυνη, αλλά και γεμάτη φως Αλεξάνδρεια».
Η συνέντευξη Τύπου κύλησε μέσα σε μια ατμόσφαιρα βαθιάς συγκίνησης, από εκείνες που δεν χρειάζονται πολλά λόγια για να καταλάβεις πως κάτι αληθινό συμβαίνει. Οι συντελεστές της “Αλεξάνδρειας” κινούνται στον ίδιο ρυθμό, και σίγουρα πρόκειται για μια παράσταση καλοδουλεμένη σε κάθε της λεπτομέρεια, με τον καθένα να υπηρετεί με συνέπεια το κομμάτι του. Μια παράσταση με ηθοποιούς και συντελεστές που μιλούν την ίδια γλώσσα ψυχής, σαν μια αλυσίδα μνήμης και συνέχειας. Πρεμιέρα 14 Νοεμβρίου στο Παλλάς!
Info
Σύλληψη – Σκηνοθεσία: Φωκάς Ευαγγελινός
Κείμενο: Ζέτη Φίτσιου
Δραματουργική επεξεργασία: Γιάννης Παναγόπουλος
Μουσική: Ευανθία Ρεμπούτσικα
Στίχοι: Άρης Δαβαράκης
Σκηνικό: Μανόλης Παντελιδάκης
Ενδυματολόγος: Ιωάννα Τσάμη
Video art: Παντελής Μάκκα
Σχεδιασμός φωτισμών: Γιώργος Τέλλος, Στέλλα Κάλτσου
Μουσική διδασκαλία: Πάνος Δήμας
Βοηθός σκηνοθέτη: Εύη Νάκου
Συνεργάτης σκηνογράφος: Ελίνα Δράκου
Τους ρόλους ενσαρκώνει, ένα εξαιρετικό καστ ηθοποιών:
Άννα Μάσχα, Εριέττα Μανούρη, Ιωάννης Παπαζήσης, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Χριστίνα Αλεξανιάν, Ελένη Καρακάση, Αλίνα Κοτσοβούλου, Δημήτρης Δεγαΐτης, Φωτεινή Παπαθεοδώρου, Λήδα Ματσάγγου, Γιώργος Ψυχογυιός, Γιάννης Στόλλας, Γιάννης Μάνιος, Αλέξανδρος Σιάτρας, Δημήτρης, Μαχαίρας, Χρίστος Νικολάου, Δανάη Πολίτη, Ειρήνη Βαλατσού, Άννα Λεμπεντένκο, Παναγιώτης Παντέρας, Μάγια Βασιλάκη, Νίκος Φραντζέσκος, Βασιλική Σουρρή, Ηλιάνα Ιωαννίδου.
Θέατρο Παλλάς: Βουκουρεστίου 3-5, Αθήνα
Προπώληση εισιτηρίων: pallastheater.com, more.com & στα ταμεία του Θεάτρου
Πηγή: www.news247.gr
