Από μπακάλικα… πολυεθνικές: Οι σουπερμαρκετάδες που επιβεβαιώνουν τον κανόνα της διαδοχής
«Η πρώτη γενιά δημιουργεί, η δεύτερη ξοδεύει και η τρίτη καταστρέφει» , λέει μια παροιμιώδης έκφραση που κυκλοφορεί εδώ και πάνω από έναν αιώνα στον κόσμο των επιχειρήσεων και του οικογενειακού πλούτου. Παρότι πρόκειται για ρητό, στην εγχώρια αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων μοιάζει περισσότερο με επιβεβαίωση του κανόνα τουλάχιστον ως προς το σκέλος που αφορά την πρώτη και τη δεύτερη γενιά.
Οι τρεις από τους κορυφαίους παίκτες στην αγορά των σούπερ μάρκετ διαθέτουν διοικήσεις που πήραν μικρές επιχειρήσεις και τις μετέτρεψαν σε ομίλους με χαρακτηριστικά πολυεθνικών. Με διαφορετικές αφετηρίες, διαφορετικές ταχύτητες και διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης, Μασούτης, Σκλαβενίτης και όμιλος Metro αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα επιχειρήσεων όπου η διαδοχή δεν ήρθε ως ρήξη, αλλά ως συνέχεια.
Κοινός παρονομαστής και στις τρεις περιπτώσεις είναι ότι η μετάβαση στη δεύτερη γενιά δεν περιορίστηκε στη διαχείριση ενός κεκτημένου μεγέθους. Αντιθέτως, συνοδεύτηκε από επέκταση δικτύων, επενδύσεις σε υποδομές, οργανωτικά άλματα και μετασχηματισμό σε εταιρείες με δομές, συστήματα και διαδικασίες που ξεπερνούν κατά πολύ το παραδοσιακό μοντέλο της οικογενειακής επιχείρησης, παραμένοντας ωστόσο αμιγώς οικογενειακές.
Σκλαβενίτης: Η αθηναϊκή αλυσίδα που έγινε leader της αγοράς
Στην περίπτωση της Σκλαβενίτης, η συνέχεια αυτή αποκτά ιδιαίτερο βάρος. Όχι μόνο λόγω μεγέθους, αφού σήμερα αποτελεί τον leader της αγοράς με τζίρο που ξεπερνά τα 5,56 δισ. ευρώ, αλλά κυρίως επειδή η μετάβαση από την πρώτη στη δεύτερη γενιά δεν έγινε σε μια ώριμη, «βολική» φάση της εταιρείας. Έγινε σε μια περίοδο που το μοντέλο έπρεπε να αλλάξει και να επεκταθεί.
Από μια αμιγώς αθηναϊκή αλυσίδα, η Σκλαβενίτης εξελίχθηκε σταδιακά στον κορυφαίο όμιλο του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, με παρουσία σε Ελλάδα και Κύπρο, 542 καταστήματα και περισσότερους από 42 χιλ. εργαζόμενους. Μια διαδρομή που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’50, όταν τα αδέλφια Σπύρος και Γιάννης Σκλαβενίτης, μαζί με τον Μιλτιάδη Παπαδόπουλο, ίδρυσαν στα Πετράλωνα μια μικρή χονδρεμπορική επιχείρηση τροφίμων. Το πραγματικό κομβικό σημείο, ωστόσο, έρχεται το 2006. Τότε η πλειοψηφία των μετοχών περνά στα παιδιά του Σπύρου Σκλαβενίτη, με τη Μαρία Σκλαβενίτου στη θέση της προέδρου και τους Γεράσιμο και Στέλιο Σκλαβενίτη στο τιμόνι της διοίκησης. Με 36 καταστήματα τότε, η δεύτερη γενιά ανοίγει τον κύκλο της εξωστρέφειας, επιταχύνει την ανάπτυξη του δικτύου και βάζει τις βάσεις για τις μεγάλες κινήσεις που θα ακολουθήσουν.
Το σημείο καμπής ήρθε το 2017, όταν η Σκλαβενίτης, με μια κίνηση υψηλού ρίσκου σε μια περίοδο που η αγορά παρέμενε εύθραυστη, προχώρησε στην εξαγορά της Μαρινόπουλος στο πλαίσιο συμφωνίας εξυγίανσης. Για τη Σκλαβενίτης, ωστόσο, η εξαγορά δεν αποτέλεσε απλώς ευκαιρία μεγέθους, αλλά στρατηγική επιλογή που άλλαξε οριστικά τον χάρτη του οργανωμένου λιανεμπορίου. Με την ενσωμάτωση του δικτύου, ο όμιλος πέρασε από την περιφερειακή ισχύ στην πανελλαδική κυριαρχία, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα το βάρος της διάσωσης χιλιάδων θέσεων εργασίας και της επαναλειτουργίας εκατοντάδων καταστημάτων.
Σήμερα, η Σκλαβενίτης με τη Μαρία και τον Γεράσιμο Σκλαβενίτη στο τιμόνι δείχνει ότι ο κύκλος της ανάπτυξης δεν έχει κλείσει. Ο όμιλος κοιτάζει την επόμενη ημέρα πέρα από τα σύνορα, χαρτογραφεί ήδη την πολωνική αγορά ως το επόμενο βήμα εκτός συνόρων, μετά την Κύπρο όπου ήδη έχει ισχυρή παρουσία, επενδύει σε νέες παραγωγικές υποδομές, όπως το μεγαλύτερο εργοστάσιο έτοιμων γευμάτων που κατασκευάζεται στη Μαγούλα Αττικής στοχεύοντας σε παράλληλη αξιοποίηση με την αλυσίδα Σπιτική Κουζίνα, που εξαγόρασε πρόσφατα, επανατοποθετεί ακίνητα-τοπόσημα, όπως το πρώην εργοστάσιο Πίτσος στον Ρέντη, που μετατρέπεται σε πολυχώρο. Κινήσεις που δείχνουν ότι για τη Σκλαβενίτης η μετάβαση στη δεύτερη γενιά δεν αποτέλεσε κορύφωση, αλλά αφετηρία ενός νέου κύκλου.
Οι κομβικοί σταθμοί για τον όμιλο Metro
Στην περίπτωση του Όμιλος Metro, η διαδοχή έχει όνομα και χρονισμό. Ο Αριστοτέλης Παντελιάδης αναλαμβάνει τα ηνία σε ηλικία μόλις 33 ετών και για περισσότερες από δύο δεκαετίες ηγείται ενός ομίλου που από οικογενειακή επιχείρηση εξελίχθηκε σε έναν από τους τέσσερις ισχυρότερους παίκτες του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων στην Ελλάδα. Η METRO ιδρύθηκε το 1976 από τον Παντελή Παντελιάδη, ο οποίος ξεκίνησε από το εμπόριο τροφίμων και εισήγαγε στην ελληνική αγορά ένα μοντέλο που τότε ήταν άγνωστο.
Το πρώτο κατάστημα Cash and Carry στην οδό Πέτρου Ράλλη αποτέλεσε το σημείο εκκίνησης για έναν όμιλο που έμαθε να κινείται παράλληλα στη χονδρική και τη λιανική. Λίγα χρόνια αργότερα ακολούθησαν τα πρώτα καταστήματα λιανικής, με το δίκτυο να μεγαλώνει σταθερά και χωρίς εκρηκτικούς ρυθμούς. Το πέρασμα στη δεύτερη γενιά δεν συνοδεύτηκε από ρήξη, αλλά από αναδιάρθρωση και καθαρούς ρόλους.
Το 2004 τα καταστήματα λιανικής αποκτούν την επωνυμία My market, διαχωριζόμενα οργανωτικά από τη χονδρική δραστηριότητα METRO Cash and Carry. Η πιο καθοριστική κίνηση, ωστόσο, έρχεται το 2016 με την εξαγορά της αλυσίδας Βερόπουλος, μια συμφωνία που άλλαξε το μέγεθος και τη γεωγραφία του ομίλου και τον τοποθέτησε οριστικά στην πρώτη γραμμή του ανταγωνισμού.
Σήμερα, ο Όμιλος Metro συνεχίζει να κινείται με ρυθμούς που δείχνουν ότι η μετάβαση στη δεύτερη γενιά συνοδεύτηκε από επιτάχυνση και όχι από στασιμότητα, με τις πωλήσεις να εκτιμάται ότι θα φτάσουν φέτος το 1,7 δισ. ευρώ, επενδύσεις ύψους 95 εκατ. ευρώ και δίκτυο 270 καταστημάτων σε όλη τη χώρα.
Μασούτης: Το επόμενο κεφάλαιο για τη βορειοελλαδίτικη αλυσίδα
Με τον Γιάννη Μασούτη στο τιμόνι της εταιρείας, η Δ. Μασούτης ετοιμάζεται να κάνει ένα από τα μεγαλύτερα άλματα στην πορεία της. Η εξαγορά του 100% της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, εφόσον ολοκληρωθεί, αναμένεται να αλλάξει ριζικά το μέγεθος και τη γεωγραφική παρουσία της βορειοελλαδίτικης αλυσίδας, τοποθετώντας την πολύ κοντά στη δεύτερη θέση του κλάδου από πλευράς πωλήσεων.
Με κύκλο εργασιών που εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει τα 2 δισ. ευρώ μετά την απορρόφηση της Κρητικός και με περισσότερα από 1.200 σημεία πώλησης σε όλη τη χώρα, το ενιαίο σχήμα θα αποκτήσει ισχυρό πανελλαδικό αποτύπωμα. Τα 385 καταστήματα της Μασούτης, συμπεριλαμβανομένων των Cash & Carry, θα συνδυαστούν με το εκτεταμένο και σε μεγάλο βαθμό franchise δίκτυο της Κρητικός που αριθμεί άνω των 874 καταστημάτων, ενισχύοντας τη γεωγραφική διείσδυση και το αποτύπωμα της Μασούτης.
Η ιστορία της Δ. Μασούτης ξεκινά το 1976, όταν ο Διαμαντής Μασούτης άνοιξε το πρώτο κατάστημα στη Θεσσαλονίκη, σε μια περίοδο που το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων βρισκόταν ακόμη σε εμβρυακό στάδιο. Η ανάπτυξη της εταιρείας υπήρξε σταδιακή και γεωγραφικά στοχευμένη, με έμφαση αρχικά στη Βόρεια Ελλάδα. Το 1986 ακολούθησε το πρώτο υπερμάρκετ, ενώ ένα χρόνο αργότερα η είσοδος στη χονδρική, με το πρώτο Cash & Carry, άνοιξε έναν δεύτερο άξονα δραστηριότητας.
Τρεις δεκαετίες μετά, η Μασούτης είχε ήδη διαμορφώσει ένα δίκτυο άνω των 150 καταστημάτων λιανικής και ισχυρή παρουσία στη χονδρική, πριν περάσει στον νέο κύκλο επέκτασης που περιλάμβανε την είσοδο στην Αττική, την Κρήτη και στα νησιά, μέσα από εξαγορές και στρατηγικές συνεργασίες. Σήμερα, με δίκτυο εκατοντάδων καταστημάτων και πανελλαδικό αποτύπωμα, η εταιρεία βρίσκεται μπροστά στο μεγαλύτερο άλμα της ιστορίας της.
Διαβάστε επίσης:
Jackaroo, Pizza Hut, Taco Bell, Mailo’s: Σκληρή μάχη στο νέο «Ελντοράντο» των Fast Food
Ποια είναι η lululemon και γιατί βάζει την Ελλάδα στο ραντάρ της
Πηγή: www.mononews.gr
